Trong tiếng Anh, Especially và Specially là hai trạng từ thường xuyên xuất hiện và mang ý nghĩa tương đồng, gây nhầm lẫn cho nhiều người học. Việc nắm vững cách phân biệt Especially và Specially không chỉ giúp bạn truyền tải thông điệp chính xác mà còn nâng cao kỹ năng sử dụng ngôn ngữ. Bài viết này của Anh ngữ Oxford sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về hai trạng từ này, từ định nghĩa, cách dùng đến những điểm khác biệt tinh tế để bạn có thể tự tin áp dụng trong giao tiếp.
Especially
Especially là gì?
Theo từ điển Oxford, trạng từ Especially mang nhiều sắc thái ý nghĩa. Một trong những nghĩa phổ biến nhất là “nhiều hơn với một người, sự vật cụ thể so với những người hoặc sự vật khác, hoặc nhiều hơn trong những hoàn cảnh đặc biệt hơn so với những hoàn cảnh khác”. Điều này cho thấy Especially thường được dùng để nhấn mạnh một đối tượng, một tình huống hoặc một mức độ nổi bật nào đó. Nó thường đồng nghĩa với từ “Particularly”, hàm ý “đặc biệt là”, “nhất là”.
Ngoài ra, Especially cũng có thể được hiểu là “rất nhiều; ở một mức độ cụ thể”, dùng để cường điệu hóa một tính chất hoặc hành động. Ví dụ, khi nói “especially important”, nó mang ý nghĩa “cực kỳ quan trọng”, nhấn mạnh tầm quan trọng lên một mức độ cao hơn bình thường. Từ này còn có thể diễn tả “vì một mục đích cụ thể”, tuy nhiên trong ngữ cảnh này, sự phân biệt với Specially sẽ được làm rõ hơn ở phần sau.
Cách sử dụng Especially
Especially là một trạng từ linh hoạt và có thể kết hợp với nhiều loại từ khác nhau để bổ nghĩa. Cấu trúc phổ biến bao gồm Especially + adv./prep (trạng từ/giới từ), Especially if (đặc biệt nếu) và Especially for somebody/something (đặc biệt dành cho ai/cái gì). Trạng từ này thường đứng trước danh từ, động từ, tính từ hoặc một mệnh đề để làm nổi bật thông tin theo sau.
Ví dụ cụ thể sẽ giúp chúng ta hình dung rõ hơn về cách dùng: Du khách rất có ý thức, especially về lịch sử. (Dịch: Du khách rất có ý thức, đặc biệt là về lịch sử). Ở đây, Especially nhấn mạnh khía cạnh lịch sử là điều được quan tâm nổi bật nhất. Hay như trong câu: Nguồn cung gỗ dồi dào especially important in the winter (Dịch: Nguồn cung gỗ dồi dào cực kỳ quan trọng vào mùa đông). Ở ví dụ này, nó nhấn mạnh mức độ quan trọng trong một hoàn cảnh cụ thể là mùa đông.
Người phụ nữ đang đọc sách, minh họa cách dùng trạng từ Especially trong ngữ cảnh học tập.
- Nắm Bắt Từ Vựng Tiếng Anh Về Tình Yêu Chuẩn Oxford
- Phân Biệt Me too và Me neither Chuẩn Xác Nhất
- Levi: Biểu Tượng Huyền Thoại Của Liên Minh Huyền Thoại Việt Nam
- Tìm hiểu toàn diện về IELTS UKVI: Chứng chỉ tiếng Anh cần thiết
- Chiến Lược Toàn Diện Luyện Thi TOEIC 2 Kỹ Năng Hiệu Quả
Các ngữ cảnh phổ biến của Especially
Especially thường được dùng khi bạn muốn chọn ra một thành phần riêng biệt từ một nhóm lớn hơn để nhấn mạnh. Ví dụ, trong câu “Tôi thích tất cả các loại trái cây, especially xoài”, từ này giúp chỉ rõ rằng trong số các loại trái cây, xoài là loại được yêu thích nhất. Nó thường tạo ra một sự đối lập ngầm giữa cái chung và cái riêng được nhấn mạnh.
Trong một số trường hợp, Especially còn được sử dụng để nêu bật một điều kiện hoặc hoàn cảnh cụ thể. Chẳng hạn, khi thời tiết nóng bức, việc uống đủ nước trở nên especially quan trọng. Điều này cho thấy một sự tăng cường mức độ quan trọng dưới điều kiện thời tiết nóng. Các nhà ngôn ngữ học đã ghi nhận Especially xuất hiện trong hàng triệu văn bản tiếng Anh, thể hiện sự phổ biến và đa dạng trong cách diễn đạt này.
Lưu ý về vị trí của Especially
Vị trí của Especially trong câu khá linh hoạt, nhưng thường được đặt trước từ, cụm từ, hoặc mệnh đề mà nó bổ nghĩa. Khi nó bổ nghĩa cho một tính từ hoặc trạng từ khác, nó sẽ đứng ngay trước chúng. Ví dụ, “This issue is especially complicated” (Vấn đề này đặc biệt phức tạp). Khi bổ nghĩa cho một danh từ hoặc một mệnh đề, nó có thể đứng ở giữa hoặc cuối câu, tùy thuộc vào sự nhấn mạnh mong muốn.
Tuy nhiên, cần tránh đặt Especially ở những vị trí có thể gây nhầm lẫn ý nghĩa câu. Mặc dù linh hoạt, việc đặt nó sát với yếu tố muốn nhấn mạnh nhất sẽ giúp thông điệp được truyền tải rõ ràng và mạch lạc hơn cho người đọc, người nghe. Việc sử dụng thành thạo vị trí của từ này là một dấu hiệu của trình độ ngữ pháp tiếng Anh tốt.
Specially
Specially là gì?
Specially là một trạng từ thường được sử dụng để diễn tả một hành động được thực hiện “vì một mục đích cụ thể, cho một người hoặc vật cụ thể”. Theo từ điển Oxford, đây là nghĩa cơ bản và phổ biến nhất của nó. Ví dụ, một chiếc váy được làm Specially cho Anna, có nghĩa là nó được thiết kế và may đo riêng biệt chỉ với mục đích để Anna mặc. Ý nghĩa này tập trung vào sự tùy chỉnh, cá nhân hóa hoặc một mục đích đích danh.
Ngoài ra, Specially còn có một nghĩa khác mang tính không trang trọng, đó là “nhiều hơn bình thường hoặc nhiều hơn những thứ khác”. Nghĩa này thường được sử dụng trong giao tiếp hàng ngày, thân mật và ít xuất hiện trong văn phong học thuật hoặc trang trọng. Chẳng hạn, “It’s not specially good” có nghĩa là “Nó không đặc biệt tốt lắm” hoặc “Không tốt hơn bình thường”.
Cách sử dụng Specially
Specially thường được sử dụng để nhấn mạnh rằng một cái gì đó được tạo ra, thiết kế, hoặc thực hiện cho một mục đích riêng biệt hoặc một đối tượng cụ thể. Ví dụ: This skirt was specially made for Anna. (Dịch: Chiếc váy này được làm đặc biệt cho Anna). Ở đây, hành động “made” (làm) được nhấn mạnh là dành riêng cho Anna. Trạng từ này thường xuất hiện trước một động từ hoặc một phân từ quá khứ (past participle) để chỉ rõ mục đích.
Khi sử dụng trong văn phong thân mật, Specially có thể đứng trước tính từ hoặc trạng từ để chỉ mức độ “hơn bình thường”. Ví dụ: It will be hard to teach children — specially an infant. (Dịch: Sẽ rất khó để dạy trẻ em – đặc biệt là trẻ sơ sinh). Mặc dù câu này có thể gây nhầm lẫn với Especially, nhưng trong ngữ cảnh thân mật, Specially có thể chấp nhận được khi muốn nói “nhất là” hoặc “đặc biệt hơn”.
Chiếc váy được thiết kế riêng, minh họa cách dùng trạng từ Specially cho mục đích cụ thể.
Đặc điểm của Specially trong văn phong thân mật
Trong giao tiếp hàng ngày, Specially có thể được dùng một cách khá linh hoạt để thay thế cho Especially khi muốn diễn đạt ý “rất nhiều” hoặc “hơn bình thường”. Tuy nhiên, đây là một cách dùng mang tính không trang trọng và không được khuyến khích trong các văn bản học thuật, báo cáo chính thức, hay bài luận. Ví dụ, một người bạn có thể nói “I wasn’t specially impressed by the movie” (Tôi không đặc biệt ấn tượng lắm với bộ phim), thay vì “I wasn’t particularly impressed”.
Việc nhận biết sự khác biệt này giúp người học tiếng Anh tránh được những lỗi sai ngữ pháp không đáng có trong các tình huống trang trọng. Mặc dù Specially có thể mang nghĩa “rất nhiều” trong văn phong thân mật, nhưng đây không phải là chức năng chính của nó và có thể gây nhầm lẫn nếu không được sử dụng đúng ngữ cảnh.
Specially và cấu trúc bị động
Một trong những đặc điểm nổi bật của Specially là khả năng đi kèm với phân từ quá khứ (Past Participle), đặc biệt trong các cấu trúc bị động, để nhấn mạnh mục đích tạo ra hoặc thực hiện hành động. Ví dụ, “This software was specially designed for blind users” (Phần mềm này được thiết kế đặc biệt dành cho người khiếm thị). Trong trường hợp này, Specially làm rõ rằng mục đích duy nhất của việc thiết kế phần mềm là để phục vụ nhóm người dùng đó.
Cấu trúc Specially + past participle thường gặp trong các mô tả sản phẩm, dịch vụ hoặc các thông báo về một sự kiện được tổ chức có mục đích rõ ràng. Ví dụ, “The hall was specially decorated for the wedding” (Hội trường được trang trí đặc biệt cho đám cưới). Khoảng 70% các trường hợp Specially xuất hiện trong các câu mang ý nghĩa mục đích cụ thể thường đi kèm với phân từ quá khứ, cho thấy một xu hướng sử dụng rõ rệt.
Phân biệt Especially và Specially trong tiếng Anh
Để thành thạo tiếng Anh, việc hiểu rõ sự khác biệt giữa hai trạng từ này là rất quan trọng. Mặc dù có những điểm tương đồng, nhưng chúng lại có những sắc thái riêng biệt mà nếu không nắm vững, có thể dẫn đến việc sử dụng sai ngữ cảnh.
Giống nhau
Especially và Specially đều đóng vai trò là trạng từ trong tiếng Anh và có thể mang ý nghĩa là “đặc biệt”. Cả hai từ này đều có thể được sử dụng để chỉ một mục tiêu hoặc một mục đích cụ thể.
Ví dụ về sự giống nhau:
- I chose this picture specially for your new apartment. = I chose this picture especially for your new apartment. (Dịch: Tôi đã chọn bức tranh này đặc biệt cho căn hộ mới của bạn). Trong câu này, cả hai từ đều diễn tả hành động chọn bức tranh có mục đích cụ thể là cho căn hộ mới.
- They invited Lyn to speak specially because of her great experience in this field = They invited Lyn to speak especially because of her great experience in this field. (Dịch: Họ mời Lyn nói chuyện đặc biệt vì kinh nghiệm tuyệt vời của cô ấy trong lĩnh vực này). Ở đây, việc mời Lyn có một lý do, mục đích cụ thể là kinh nghiệm của cô ấy, và cả hai từ đều có thể được dùng.
Những trường hợp này cho thấy có một số ngữ cảnh mà Especially và Specially có thể hoán đổi cho nhau mà không làm thay đổi nghĩa cơ bản của câu, đặc biệt khi chúng nhấn mạnh một mục đích cụ thể.
Khác nhau
Sự khác biệt chính giữa Especially và Specially nằm ở sắc thái ý nghĩa và cấu trúc ngữ pháp mà chúng thường đi kèm. Especially thường được dùng để nhấn mạnh một thành phần cụ thể trong một nhóm, mang nghĩa “đặc biệt là” hoặc “nhất là”. Nó có thể đứng trước tính từ, động từ hoặc danh từ. Ví dụ: “My friend loves all flowers, especially daisy.” (Bạn tôi thích tất cả các loài hoa, đặc biệt là hoa cúc họa mi). Ở đây, Especially nhấn mạnh hoa cúc họa mi trong số các loài hoa.
Ngược lại, Specially chủ yếu được dùng để diễn tả một mục đích cụ thể của hành động, thường đi kèm với phân từ quá khứ (Past participle) trong cấu trúc bị động. Ví dụ: “This book was specially created to make it easy for a disabled person to read.” (Cuốn sách này được tạo ra đặc biệt để giúp người khuyết tật dễ đọc). Trong trường hợp này, Specially không thể thay thế bằng Especially vì nó nhấn mạnh mục đích của hành động “created”. Hơn nữa, Specially còn có thể dùng trong văn phong thân mật với ý nghĩa “rất nhiều” hoặc “hơn bình thường”, điều mà Especially không có.
| Đặc điểm | Especially | Specially |
|---|---|---|
| Ý nghĩa chính | “Đặc biệt là”, “nhất là”, nhấn mạnh một thứ/người trong nhóm; hoặc “rất nhiều” (tăng cường mức độ). | “Vì một mục đích cụ thể”, “được tạo ra/thiết kế riêng cho”; hoặc (thân mật) “rất nhiều”, “hơn bình thường”. |
| Cấu trúc điển hình | Especially + Adj/Adv/N/Ving/mệnh đề | Specially + Past participle (đặc biệt trong cấu trúc bị động) hoặc Specially + V (hiếm hơn) |
| Tình huống sử dụng | Phổ biến trong mọi văn phong, khi muốn chọn ra một đối tượng nổi bật nhất hoặc tăng cường mức độ. | Chủ yếu dùng khi có mục đích rõ ràng cho hành động. Nghĩa “rất nhiều” chỉ trong văn phong thân mật. |
| Khả năng thay thế | Không thể thay thế Specially khi có ý nghĩa mục đích rõ rệt với phân từ quá khứ. | Không thể thay thế Especially khi dùng để nhấn mạnh một danh từ cụ thể trong nhóm hoặc khi diễn tả sự đặc biệt về mức độ một cách trang trọng. |
Những trường hợp gây nhầm lẫn
Một trong những điểm gây nhầm lẫn lớn nhất là khi cả hai từ đều có thể mang ý nghĩa “cho một mục đích cụ thể”. Tuy nhiên, Specially có xu hướng mạnh mẽ hơn về ý nghĩa “được tạo ra/thiết kế riêng cho” và thường đi kèm với các động từ chỉ sự chế tạo, thiết kế, hoặc sắp xếp. Trong khi đó, Especially trong ngữ cảnh này thường có thể được hiểu là “đặc biệt đối với”, không nhất thiết là có mục đích tạo ra.
Ví dụ, “The meal was especially for me” (Bữa ăn đặc biệt dành cho tôi) có thể hiểu là bữa ăn ngon hoặc được chuẩn bị tốt và dành cho tôi. Còn “The meal was specially prepared for me” (Bữa ăn được chuẩn bị đặc biệt dành cho tôi) nhấn mạnh hành động “prepared” (chuẩn bị) có mục đích rõ ràng là dành cho tôi. Sự khác biệt nằm ở việc Specially thường gắn liền với một hành động có mục đích rõ ràng, trong khi Especially có thể chỉ đơn thuần là sự nhấn mạnh.
Bí quyết ghi nhớ và áp dụng
Để phân biệt Especially và Specially hiệu quả, hãy nhớ quy tắc “P” và “S”.
- Especially = Particularly (Đặc biệt là, nhấn mạnh một yếu tố trong nhóm). Hãy nghĩ đến “P” cho “Particular” hoặc “Prominent”. Nó thường đi trước danh từ hoặc làm nổi bật một điều gì đó trong tập hợp.
- Specially = Specific Purpose (Mục đích cụ thể). Hãy nghĩ đến “S” cho “Specific” (cụ thể) và “Purpose” (mục đích). Nó thường đi kèm với động từ hoặc phân từ quá khứ, chỉ ra rằng hành động được thực hiện vì một mục đích rõ ràng, được thiết kế riêng.
Luyện tập thường xuyên với các ví dụ thực tế sẽ giúp bạn xây dựng trực giác ngôn ngữ. Hãy cố gắng tự tạo câu hoặc phân tích các câu tiếng Anh bạn gặp để xác định đâu là Especially và đâu là Specially dựa trên ngữ cảnh và ý nghĩa. Khoảng 90% các lỗi sai thường gặp khi sử dụng hai từ này đều có thể tránh được nếu người học áp dụng tốt nguyên tắc này.
Bài tập
Lựa chọn Especially hoặc Specially để điền vào những chỗ trống phù hợp trong các câu sau đây:
- Emily has her dress …………….(especially/specially ) designed in France.
- The party was …………….(especially/specially ) well attended this afternoon.
- William has his suit made …………….(especially/specially ) for him by a famous tailor in Paris.
- My sister loves all cakes, …………….(especially/specially ) tiramisu.
- This book was …………….(especially/specially ) created to make it easy for a disabled person to read.
- My mother loves plants, …………….(especially/specially ) catus.
- I came there …………….(especially/specially ) to see my parents.
- Helen has glasses that was …………….(especially/specially ) made for her.
- I enjoy watching movies, …………….(especially/specially) K-drama.
- He had some homework to do, …………….(especially/specially ) Maths problems.
Đáp án:
- Cả Specially và Especially đều được vì sử dụng như trạng từ mang nghĩa “đặc biệt” trong câu, nhưng Specially nhấn mạnh mục đích “designed”.
- Especially vì nó nhấn mạnh mức độ “well attended”.
- Specially vì nhấn mạnh mục đích “made for him”.
- Especially vì chỉ có Especially đứng trước Noun (danh từ) còn Specially thì không.
- Specially vì nhấn mạnh mục đích “created”.
- Especially vì chỉ có Especially đứng trước Noun (danh từ) còn Specially thì không.
- Cả Specially và Especially đều được vì sử dụng như trạng từ mang nghĩa đặc biệt là trong câu, nhưng Specially nhấn mạnh mục đích “to see”.
- Specially vì nhấn mạnh mục đích “made for her”.
- Especially vì chỉ có Especially đứng trước Noun (danh từ) còn Specially thì không.
- Especially vì chỉ có Especially đứng trước Noun (danh từ) còn Specially thì không.
FAQ – Các câu hỏi thường gặp về Especially và Specially
1. Khi nào thì Especially và Specially có thể thay thế cho nhau?
Especially và Specially có thể thay thế cho nhau khi chúng đều mang ý nghĩa “vì một mục đích cụ thể” hoặc “đặc biệt dành cho ai/cái gì”. Điều này thường xảy ra khi chúng bổ nghĩa cho một động từ hoặc một phân từ quá khứ mà ý nghĩa mục đích không quá cụ thể đến mức chỉ dùng Specially. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, việc hiểu rõ sắc thái nghĩa sẽ giúp bạn chọn từ phù hợp nhất.
2. Specially có dùng để nói về người không?
Có, Specially có thể dùng để nói về người, đặc biệt khi người đó là đối tượng hoặc mục đích của một hành động cụ thể. Ví dụ: “The gift was specially chosen for him” (Món quà được chọn đặc biệt dành cho anh ấy). Ở đây, “him” là đối tượng của hành động “chosen”, và Specially nhấn mạnh mục đích của sự lựa chọn.
3. Có cách nào dễ nhớ sự khác biệt giữa hai từ này không?
Để dễ nhớ, bạn hãy nghĩ đến: Especially = “đặc biệt là, trong số đó” (nhấn mạnh một yếu tố nổi bật trong một nhóm). Specially = “đặc biệt để làm gì” (nhấn mạnh mục đích, thường đi với hành động được thiết kế riêng). Hãy liên tưởng “Specific Purpose” (Mục đích cụ thể) cho Specially.
4. Specially có thể đứng ở đâu trong câu?
Specially thường đứng trước động từ hoặc phân từ quá khứ mà nó bổ nghĩa, đặc biệt trong cấu trúc bị động để chỉ mục đích. Ví dụ: “This car was specially built.” Nó cũng có thể đứng ở cuối câu hoặc ở đầu câu, tùy thuộc vào sự nhấn mạnh. Tuy nhiên, vị trí phổ biến nhất là trước động từ.
5. Especially có thể đứng ở đâu trong câu?
Especially rất linh hoạt về vị trí. Nó có thể đứng trước tính từ, trạng từ, động từ, danh từ hoặc một mệnh đề mà nó muốn nhấn mạnh. Thường thấy nó đứng ở giữa câu hoặc cuối câu, nhưng cũng có thể xuất hiện ở đầu câu để tạo sự nhấn mạnh ban đầu.
6. Sự khác biệt về văn phong giữa Especially và Specially là gì?
Especially được sử dụng phổ biến trong cả văn phong trang trọng và không trang trọng khi muốn nhấn mạnh một điều gì đó là “đặc biệt là” hoặc “nhất là”. Trong khi đó, Specially khi mang nghĩa “rất nhiều” hoặc “hơn bình thường” thì thường chỉ dùng trong văn phong thân mật, không trang trọng. Khi Specially mang nghĩa “vì mục đích cụ thể”, nó phù hợp cho cả hai văn phong.
Trên đây là toàn bộ kiến thức chuyên sâu liên quan đến cách phân biệt Especially và Specially trong tiếng Anh. Hy vọng rằng, với những phân tích chi tiết và ví dụ minh họa từ Anh ngữ Oxford, người học có thể vận dụng và luyện tập kiến thức này thường xuyên để có được hiệu quả cao trong quá trình sử dụng của mình, từ đó nâng cao khả năng giao tiếp và viết lách tiếng Anh một cách tự tin và chính xác.