Cấu Trúc Câu Mệnh Lệnh Trong Tiếng Anh: Hướng Dẫn Toàn Diện - Anh ngữ Oxford

Trang Chủ / Tin tức / Cấu Trúc Câu Mệnh Lệnh Trong Tiếng Anh: Hướng Dẫn Toàn Diện

Bạn có bao giờ muốn đưa ra một yêu cầu, một lời khuyên hay một chỉ dẫn rõ ràng bằng tiếng Anh nhưng lại phân vân không biết nên dùng cấu trúc nào cho phù hợp? Câu mệnh lệnh chính là chìa khóa giúp bạn truyền đạt ý muốn một cách trực tiếp và hiệu quả. Bài viết này từ Anh ngữ Oxford sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn sâu sắc và toàn diện về định nghĩa, các loại hình, và cách ứng dụng linh hoạt những cấu trúc này trong giao tiếp hàng ngày. Hãy cùng khám phá để nắm vững một trong những điểm ngữ pháp cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng này.

Xem Nội Dung Bài Viết

Câu Mệnh Lệnh là Gì? Định Nghĩa và Đặc Điểm Cơ Bản

Câu mệnh lệnh trong tiếng Anh, hay còn gọi là Imperative Sentence, là loại câu được sử dụng để diễn tả một yêu cầu, một lời khuyên, một chỉ dẫn, hoặc thậm chí là một lời cấm đoán. Mục đích chính của loại câu này là để người nói mong muốn người nghe thực hiện một hành động cụ thể nào đó. Đây là một cấu trúc ngữ pháp vô cùng phổ biến, xuất hiện thường xuyên trong giao tiếp và văn viết tiếng Anh.

Một trong những đặc điểm nổi bật của câu mệnh lệnh là thường không có chủ ngữ rõ ràng (trừ một số trường hợp đặc biệt sẽ được đề cập sau), vì chủ ngữ ngầm hiểu chính là người nghe (you). Động từ trong câu mệnh lệnh luôn ở dạng nguyên thể không “to”. Loại câu này thường kết thúc bằng dấu chấm câu (.) để thể hiện một yêu cầu nhẹ nhàng hoặc chỉ dẫn, hoặc dấu chấm than (!) để thể hiện một mệnh lệnh mạnh mẽ, khẩn cấp hoặc mang tính cảm thán. Điều quan trọng cần nhớ là câu mệnh lệnh chỉ có thể đề cập đến hành động ở hiện tại hoặc tương lai, không bao giờ dùng để nói về quá khứ. Ví dụ, khi bạn nói “Please close the door”, bạn đang yêu cầu ai đó đóng cửa ngay lúc này hoặc trong tương lai gần.

Các Loại Câu Mệnh Lệnh Phổ Biến Nhất

Câu mệnh lệnh được phân loại dựa trên cách thức truyền đạt và đối tượng nhận mệnh lệnh, bao gồm mệnh lệnh trực tiếp, mệnh lệnh gián tiếp và mệnh lệnh với cấu trúc “Let”. Mỗi loại đều có những đặc điểm và cách dùng riêng biệt, giúp bạn linh hoạt hơn trong giao tiếp.

Câu Mệnh Lệnh Trực Tiếp: Ra Lệnh và Yêu Cầu Trực Diện

Câu mệnh lệnh trực tiếp được người nói dùng để yêu cầu người nghe thực hiện một hành động cụ thể. Đây là dạng phổ biến nhất và bạn sẽ thường xuyên bắt gặp nó trong đời sống hàng ngày, chiếm một tỷ lệ đáng kể trong các cuộc hội thoại thông thường. Chúng ta có thể phân loại câu mệnh lệnh trực tiếp thành ba dạng chính: khẳng định, phủ định và nghi vấn.

Dạng khẳng định

Cấu trúc cơ bản của câu mệnh lệnh dạng khẳng định là bắt đầu bằng động từ nguyên thể không “to” (V nguyên thể). Trong trường hợp này, chủ ngữ ngầm hiểu là người nghe. Chẳng hạn, khi bạn nghe “Listen carefully!”, người nói đang yêu cầu bạn chú ý lắng nghe. Một ví dụ khác là “Remember to attend the meeting on Thursday” có nghĩa là bạn được nhắc nhở phải tham dự cuộc họp vào thứ Năm.

<>Xem Thêm Bài Viết:<>

Để làm rõ đối tượng của mệnh lệnh, người nói có thể đặt tên hoặc đại từ chỉ người nghe ở đầu câu. Ví dụ, “Mary, go to bed!” có nghĩa là Mary là người được yêu cầu đi ngủ. Điều này giúp tránh nhầm lẫn khi có nhiều người ở đó. Ngoài ra, bạn có thể thêm “Please” trước động từ nguyên thể để tăng tính lịch sự, giúp mệnh lệnh trở thành một lời đề nghị nhẹ nhàng hơn. Ví dụ, “Hoang, please give me that book” mang sắc thái nhờ vả thay vì ra lệnh. Để nhấn mạnh mệnh lệnh hoặc sự khẩn thiết, bạn có thể thêm “Do” trước động từ nguyên thể. Ví dụ, “All of you, do try to keep quiet” nhấn mạnh rằng tất cả mọi người nên cố gắng giữ im lặng.

Dạng phủ định

Trong trường hợp bạn muốn yêu cầu người nghe không làm gì đó, bạn sẽ sử dụng dạng phủ định của câu mệnh lệnh. Cấu trúc phổ biến nhất là “Don’t” hoặc “Never” đi kèm với động từ nguyên thể. Ví dụ, “Mai, don’t go!” là một lời yêu cầu Mai đừng rời đi. Một lời nhắc nhở chung cho nhiều người có thể là “Don’t be late, everybody!”. Để diễn tả một lệnh cấm tuyệt đối hoặc sự không bao giờ được phép làm gì đó, “Never” sẽ được sử dụng. Chẳng hạn, “Never talk to me like that!” thể hiện sự nghiêm khắc và cấm đoán vĩnh viễn.

Dạng nghi vấn

Câu mệnh lệnh dạng nghi vấn thực chất là cách diễn đạt một yêu cầu hoặc đề nghị một cách lịch sự, ít mang tính ra lệnh hơn. Các động từ khuyết thiếu như “Can”, “Could”, “May”, “Will”, “Would” thường được sử dụng cùng với “you” và động từ nguyên thể. Ví dụ, “Can you show me how to get to the library?” là một cách hỏi lịch sự về đường đi. Tương tự, “Would you tone it down a bit, please?” là một lời đề nghị giảm âm lượng một cách nhã nhặn, cho thấy sự tôn trọng đối với người nghe. Cách dùng này rất hữu ích trong các tình huống giao tiếp trang trọng hoặc khi bạn muốn thể hiện sự tôn trọng tối đa.

Câu Mệnh Lệnh Gián Tiếp: Tường Thuật Lại Yêu Cầu

Câu mệnh lệnh gián tiếp được sử dụng khi bạn muốn tường thuật lại một yêu cầu, đề nghị hoặc chỉ dẫn mà người khác đã đưa ra. Đây là một phần quan trọng của ngữ pháp câu tường thuật trong tiếng Anh. Loại câu này thường sử dụng các động từ tường thuật như “asked” (yêu cầu/hỏi) hoặc “told” (bảo) đi kèm với tân ngữ (người nhận mệnh lệnh) và một động từ nguyên thể có “to” (to V).

Dạng khẳng định

Cấu trúc của câu mệnh lệnh gián tiếp dạng khẳng định là S + asked/told + O + to V, trong đó S là người đưa ra mệnh lệnh ban đầu và O là người nhận mệnh lệnh. Ví dụ, nếu mẹ bạn nói trực tiếp “Clean the floor!”, khi tường thuật lại, bạn sẽ nói “My mother told me to clean the floor before she went home.” Một ví dụ khác là “Mai asked me to help her with the final assignment,” cho thấy Mai đã nhờ bạn giúp đỡ bài tập cuối kỳ của cô ấy. Việc sử dụng cấu trúc này giúp truyền tải thông tin về mệnh lệnh một cách rõ ràng mà không cần lặp lại chính xác lời nói gốc.

Dạng phủ định

Đối với câu mệnh lệnh gián tiếp dạng phủ định, cấu trúc sẽ là S + asked/told + O + not to V. Cấu trúc này dùng để tường thuật lại một yêu cầu không làm gì đó. Chẳng hạn, nếu nhân viên rạp chiếu phim nói “Don’t make too much noise!”, bạn sẽ tường thuật lại là “The staff told us not to make too much noise in the cinema.” Một ví dụ khác là “Hoang asked me not to tell Mai that he had a crush on her,” cho thấy Hoàng đã yêu cầu bạn giữ bí mật về tình cảm của cậu ấy. Cấu trúc này giúp người nghe hiểu rằng có một hành động đã được yêu cầu không thực hiện.

Câu Mệnh Lệnh với “Let”: Đề Xuất và Cho Phép

Câu mệnh lệnh với “Let” thường được sử dụng để đưa ra đề xuất, gợi ý, hoặc cho phép ai đó làm gì. Cấu trúc này rất linh hoạt và mang lại nhiều sắc thái ý nghĩa khác nhau. Nó thường được dùng trong các tình huống mà bạn muốn hành động diễn ra, nhưng không phải là một mệnh lệnh bắt buộc.

Dạng khẳng định

Cấu trúc cơ bản là “Let + O + V nguyên thể”, nơi O là tân ngữ chỉ người hoặc vật được cho phép hoặc đối tượng của đề xuất. Ví dụ, “Let me help you with your homework” là một lời đề nghị giúp đỡ, không phải một mệnh lệnh. Một ví dụ khác là “Let the doctor check whether you are sick or not” thể hiện sự cho phép hoặc gợi ý rằng nên để bác sĩ kiểm tra. Cấu trúc này thường mang ý nghĩa xây dựng, khuyến khích hoặc tạo điều kiện cho hành động xảy ra.

Dạng phủ định

Dạng phủ định của cấu trúc “Let” là “Let + O + not V nguyên thể”. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dạng phủ định này ít được sử dụng trong văn phong hiện đại và thường nghe có vẻ hơi cũ hoặc trang trọng. Thay vào đó, người bản xứ thường dùng các cấu trúc khác để diễn tả ý không cho phép hoặc ngăn cản ai đó làm gì. Một ví dụ điển hình là “Let him not stay up late” (Đừng để thằng bé thức khuya), nhưng trong thực tế, người ta có thể nói “Don’t let him stay up late” để tự nhiên hơn. Việc hiểu rõ sự khác biệt này giúp bạn sử dụng ngôn ngữ một cách chính xác và tự nhiên hơn.

Cấu Trúc Câu Mệnh Lệnh Theo Ngôi Kể

Việc hiểu cách cấu trúc câu mệnh lệnh thay đổi theo ngôi kể là cực kỳ quan trọng để bạn có thể sử dụng chúng một cách chính xác và hiệu quả trong mọi tình huống giao tiếp. Mỗi ngôi kể mang một mục đích và sắc thái riêng biệt.

Câu Mệnh Lệnh ở Ngôi Thứ Nhất: Đề Nghị Cá Nhân và Tập Thể

Câu mệnh lệnh ở ngôi thứ nhất được sử dụng khi người nói muốn đề xuất một hành động mà bản thân họ (và đôi khi cả người nghe) sẽ tham gia. Nó tập trung vào chủ thể “tôi” (me) hoặc “chúng ta” (us).

Cấu trúc “Let us” hoặc viết tắt là “Let’s” đi kèm với động từ nguyên thể được sử dụng khi người nói đề nghị cả người nói và người nghe cùng thực hiện một hành động. Ví dụ, “Let’s fall in love for the night and forget in the morning” từ bài hát của Finneas là một lời đề nghị cùng nhau trải nghiệm tình yêu. Cấu trúc này tạo cảm giác hợp tác và cùng nhau làm gì đó. Ngược lại, “Let me” đi kèm với động từ nguyên thể dùng khi người nói đề xuất bản thân mình sẽ thực hiện một hành động cụ thể cho người nghe. Ví dụ, “Let me love you” (DJ Snake ft. Justin Bieber) là một lời đề nghị để bản thân người nói được thể hiện tình cảm. Đối với dạng phủ định, “Let’s not + V nguyên thể” được dùng để đề xuất rằng cả người nói và người nghe không nên cùng nhau làm gì. Ví dụ, “Let’s not fall in love, we don’t know each other very well yet” (BIGBANG) là một lời đề nghị chưa nên vội vàng trong tình yêu.

Câu Mệnh Lệnh ở Ngôi Thứ Hai: Mục Tiêu Trực Tiếp “Bạn”

Câu mệnh lệnh ở ngôi thứ hai là loại phổ biến nhất và thường được ngầm hiểu là hướng đến người nghe trực tiếp (“you”). Các câu này không cần chủ ngữ rõ ràng vì “you” đã được mặc định. Đây chính là những gì chúng ta đã thảo luận trong phần “Câu Mệnh Lệnh Trực Tiếp” ở trên, nơi động từ nguyên thể bắt đầu câu. Ví dụ, “Read this book!” hoặc “Don’t touch that!” đều là những mệnh lệnh hướng đến người nghe. Đặc điểm của loại này là sự trực diện và rõ ràng, thường được sử dụng trong các chỉ dẫn, cảnh báo hoặc yêu cầu hàng ngày.

Câu Mệnh Lệnh ở Ngôi Thứ Ba: Yêu Cầu Đối Với Người Khác

Câu mệnh lệnh ở ngôi thứ ba được sử dụng khi người nói muốn đưa ra yêu cầu hoặc cho phép một người hoặc một nhóm người nào đó không phải người nói hay người nghe trực tiếp thực hiện một hành động. Cấu trúc này thường bắt đầu bằng “Let” kèm theo tân ngữ chỉ người ở ngôi thứ ba (her, him, them, it, tên riêng, danh từ).

Dạng khẳng định là “Let + her/him/them/… + V nguyên thể”, mang ý nghĩa “hãy để ai đó làm gì”. Ví dụ, “Let her do everything she wants” là một lời cho phép cô ấy làm những điều cô ấy muốn. Một ví dụ khác là “Let the students self-study in 1 week and see the results,” thể hiện ý tưởng cho phép học sinh tự học để đánh giá kết quả. Đối với dạng phủ định “Let + her/him/them/… + not V nguyên thể”, cấu trúc này ít phổ biến hơn trong văn phong hiện đại và mang ý nghĩa “đừng để ai đó làm gì”. Tương tự như trường hợp phủ định với “Let” đã nói, ví dụ như “Let him not stay up late” vẫn đúng ngữ pháp nhưng thường được thay thế bằng “Don’t let him stay up late” để tự nhiên hơn.

Biểu đồ tổng quan về cách dùng câu mệnh lệnh trong tiếng Anh

Nâng Cao Kỹ Năng: Sắc Thái và Mức Độ Lịch Sự trong Câu Mệnh Lệnh

Việc sử dụng câu mệnh lệnh không chỉ dừng lại ở cấu trúc ngữ pháp mà còn phải chú ý đến sắc thái và mức độ lịch sự để phù hợp với từng ngữ cảnh giao tiếp. Mặc dù câu mệnh lệnh có thể mang tính trực tiếp, nhưng có nhiều cách để làm cho chúng trở nên nhẹ nhàng và lịch sự hơn, đặc biệt quan trọng trong các tình huống yêu cầu sự tôn trọng.

Cách đơn giản nhất để tăng tính lịch sự là thêm từ “Please” vào đầu hoặc cuối câu. “Please pass me the salt.” lịch sự hơn nhiều so với “Pass me the salt!”. Đôi khi, các từ như “kindly” cũng được sử dụng để thể hiện sự trang trọng, ví dụ “Kindly submit your report by Friday.” Ngoài ra, việc sử dụng các động từ khuyết thiếu như “Could you…?” hoặc “Would you…?” như đã đề cập trong phần mệnh lệnh trực tiếp dạng nghi vấn, biến một mệnh lệnh thành một câu hỏi lịch sự, thể hiện sự lựa chọn cho người nghe. “Could you please help me with this?” là một cách rất lịch sự để yêu cầu giúp đỡ.

Giọng điệu khi nói cũng đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải sắc thái của câu mệnh lệnh. Một giọng điệu mềm mỏng, thân thiện sẽ làm cho ngay cả một câu mệnh lệnh trực tiếp cũng trở nên chấp nhận được. Ngược lại, một giọng điệu gay gắt có thể biến một lời đề nghị đơn giản thành một mệnh lệnh thô lỗ. Trong giao tiếp chuyên nghiệp hoặc khi nói chuyện với người lớn tuổi, việc ưu tiên các câu hỏi lịch sự hoặc lời đề nghị gián tiếp là cực kỳ cần thiết để duy trì mối quan hệ tốt đẹp. Sự nhạy bén về văn hóa và ngữ cảnh giúp bạn lựa chọn hình thức câu mệnh lệnh phù hợp, tránh gây hiểu lầm hoặc mất lòng.

Những Sai Lầm Thường Gặp Khi Sử Dụng Câu Mệnh Lệnh

Dù câu mệnh lệnh có vẻ đơn giản, người học tiếng Anh, đặc biệt là người Việt Nam, vẫn thường mắc phải một số lỗi phổ biến. Việc nhận diện và khắc phục những sai lầm này sẽ giúp bạn sử dụng cấu trúc ngữ pháp này một cách tự tin và chính xác hơn. Theo thống kê từ các trung tâm Anh ngữ, khoảng 30% học viên mắc lỗi trong việc chọn đúng sắc thái của câu mệnh lệnh.

Một trong những lỗi thường gặp nhất là việc sử dụng quá trực tiếp câu mệnh lệnh trong các tình huống cần sự lịch sự. Ví dụ, nói “Give me your pen!” thay vì “Could you please give me your pen?” trong một môi trường trang trọng có thể bị coi là thô lỗ. Học viên thường quên thêm “Please” hoặc sử dụng các cấu trúc hỏi lịch sự. Sai lầm khác là sử dụng sai thì của động từ, dù động từ trong câu mệnh lệnh luôn ở dạng nguyên thể. Ví dụ, dùng “Goes!” hoặc “Went!” thay vì “Go!”. Mặc dù đây là lỗi cơ bản, nhưng nó vẫn xuất hiện ở những người mới học.

Bên cạnh đó, việc nhầm lẫn giữa câu mệnh lệnh trực tiếp và gián tiếp cũng khá phổ biến. Ví dụ, khi tường thuật lại một lời yêu cầu, thay vì dùng “He told me to go”, học viên có thể nói “He told me go”. Một số lỗi khác bao gồm việc thêm chủ ngữ không cần thiết vào câu mệnh lệnh trực tiếp (ví dụ: “You go now!” thay vì chỉ “Go now!”) hoặc sử dụng dạng phủ định với “not” mà không có “Don’t” hoặc “Never” ở đầu (ví dụ: “Not talk!” thay vì “Don’t talk!”). Để tránh những lỗi này, việc luyện tập thường xuyên, lắng nghe người bản xứ và nhận phản hồi từ giáo viên là vô cùng quan trọng.

Các Mẫu Câu Mệnh Lệnh Tiếng Anh Thông Dụng Nhất

Nắm vững các mẫu câu mệnh lệnh thông dụng sẽ giúp bạn giao tiếp lưu loát và tự nhiên hơn trong nhiều tình huống khác nhau. Đây là những cụm từ bạn có thể áp dụng ngay lập tức trong cuộc sống hàng ngày.

Be + tính từ: Cấu trúc này dùng để yêu cầu ai đó có một trạng thái hoặc tính cách cụ thể. Ví dụ, “Be quiet!” (Yên lặng nào!), “Be careful!” (Cẩn thận!), hoặc “Be attentive!” (Hãy tập trung lắng nghe nào!). Những câu này thường là lời khuyên hoặc cảnh báo đơn giản.
Remember to V: Dùng để nhắc nhở ai đó nhớ làm một việc gì đó. Chẳng hạn, “Remember to turn off the light” (Nhớ tắt điện nhé) hoặc “Remember to finish the homework before the next class” (Nhớ hoàn thành bài tập về nhà trước buổi học tiếp theo nhé).
Don’t forget to V: Tương tự như “Remember to V”, nhưng nhấn mạnh việc “đừng quên” một hành động nào đó. Ví dụ, “Don’t forget to turn off the light” hoặc “Don’t forget to finish the homework before the next class.”
Let’s + V: Dùng để đề xuất cùng nhau làm một việc gì đó. “Let’s go!” (Đi thôi nào!) là lời rủ rê phổ biến, hoặc “Let’s do it!” (Cùng bắt tay vào làm thôi nào!) thể hiện sự khởi đầu hành động chung.
Let me + V: Dùng để đề nghị bản thân làm gì đó cho người khác. Ví dụ, “Let me help you” (Hãy để tôi giúp bạn nhé) hoặc “Let me buy you flowers” (Hãy để tôi mua hoa tặng em nhé).
Can you tell/show me how to…? Đây là cách rất lịch sự để hỏi về cách làm một việc gì đó hoặc yêu cầu chỉ dẫn. “Can you tell me how to solve this math problem?” (Bạn có thể chỉ tôi cách giải bài toán này được không?) hay “Can you show me how to get to the library?” (Bạn có thể chỉ tôi đường tới thư viện không?).

Mẹo Học Ngữ Pháp Câu Mệnh Lệnh Hiệu Quả

Để thực sự nắm vững và sử dụng thành thạo câu mệnh lệnh trong tiếng Anh, việc học thuộc lòng cấu trúc là chưa đủ. Bạn cần áp dụng các phương pháp học tập hiệu quả, tích hợp ngữ pháp vào thực tế giao tiếp. Khoảng 70% người học cho rằng việc luyện tập trong ngữ cảnh thực tế giúp họ nhớ cấu trúc tốt hơn so với học lý thuyết đơn thuần.

Một trong những mẹo hữu ích là luyện tập đặt câu mệnh lệnh trong các tình huống hàng ngày. Hãy thử yêu cầu hoặc chỉ dẫn người thân, bạn bè (bằng tiếng Anh!) trong các hoạt động như nấu ăn, dọn dẹp, hoặc khi cùng xem phim. Ví dụ, bạn có thể nói “Please pass the salt,” “Don’t forget to buy milk,” hoặc “Let’s watch a movie tonight.” Việc này giúp bạn làm quen với việc sử dụng các cấu trúc một cách tự nhiên. Ngoài ra, hãy chủ động lắng nghe các câu mệnh lệnh trong phim ảnh, bài hát hoặc các chương trình tiếng Anh. Chú ý đến ngữ cảnh và giọng điệu để hiểu rõ hơn về sắc thái lịch sự và cảm xúc mà người bản xứ sử dụng.

Việc tạo ra các câu ví dụ của riêng bạn và liên hệ chúng với các tình huống cá nhân cũng rất hiệu quả. Bạn có thể tự viết nhật ký hoặc nhật trình bằng tiếng Anh và cố gắng sử dụng các dạng câu mệnh lệnh khác nhau. Ví dụ, bạn có thể viết “Remember to water the plants tomorrow!” hoặc “Let’s plan our trip next weekend.” Cuối cùng, việc luyện tập với bạn bè hoặc giáo viên thông qua các bài tập đối thoại, đóng vai sẽ giúp bạn nhận được phản hồi ngay lập tức, từ đó điều chỉnh và cải thiện cách dùng câu mệnh lệnh của mình.

Bài Tập Thực Hành: Củng Cố Kiến Thức

Để củng cố kiến thức về cấu trúc câu mệnh lệnh đã học, bạn hãy thực hiện các bài tập dưới đây. Luyện tập là cách tốt nhất để biến lý thuyết thành kỹ năng thực tế.

Bài tập thực hành củng cố cấu trúc câu mệnh lệnh

Bài 1: Chia động từ trong ngoặc theo dạng đúng của câu mệnh lệnh

My friend told me (wait) for him after school.
Let’s (go) to the museum this weekend!
Never (go) out without turning off the light!
Can you (close) the door for me, please?
Let him (know) what you are worrying about.
The doctor asked me (not stay up) too late.

Bài 2: Xác định câu mệnh lệnh trong các câu sau

The rainbow is gorgeous!
Take a picture of the rainbow!
I missed the turn!
Turn left!
Don’t drink the water!

Bài 3: Chuyển câu mệnh lệnh trực tiếp thành câu mệnh lệnh gián tiếp

“Don’t disturb me when I am studying.”, said my sister.
“Everybody, be attentive while I am teaching.”, said the lecturer.
“Help yourself!”, she told me.
“Remember to lock the door whenever I am home alone”, said my parents.
“Can you tell me how to take such good photos?”, asked my friends.
“Stop procrastinating and get down to your project.”, said my brain for the thousandth time.

Đáp án

Bài 1:

to wait (Cấu trúc: told sb to do sth – đây là câu mệnh lệnh gián tiếp dạng khẳng định)
go (Cấu trúc: Let’s + V nguyên thể – đây là câu mệnh lệnh ở ngôi thứ nhất dạng khẳng định, một lời đề nghị chung)
go (Cấu trúc: Never + V nguyên thể – đây là câu mệnh lệnh trực tiếp dạng phủ định, mang tính cấm đoán tuyệt đối)
close (Cấu trúc: Can you + V nguyên thể – đây là câu mệnh lệnh trực tiếp dạng nghi vấn, một yêu cầu lịch sự)
know (Cấu trúc: Let sb + V nguyên thể – đây là câu mệnh lệnh ở ngôi thứ ba dạng khẳng định, mang ý nghĩa cho phép hoặc để ai đó làm gì)
not to stay (Cấu trúc: asked sb not to do sth – đây là câu mệnh lệnh gián tiếp dạng phủ định, tường thuật lại lời yêu cầu không làm gì)

Bài 2:

The rainbow is gorgeous! (Cầu vồng đẹp quá!) : Đây là một câu cảm thán, đầy đủ chủ ngữ, động từ và tân ngữ.
Take a picture of the rainbow! (Chụp một bức ảnh cầu vồng đi!) : Câu này bắt đầu bằng động từ nguyên thể, cho thấy đây là câu mệnh lệnh trực tiếp.
I missed the turn! (Tôi lỡ lượt rồi!) : Đây là một câu kể thông thường, đầy đủ thành phần chủ ngữ, động từ.
Turn left! (Rẽ trái!) : Bắt đầu bằng động từ nguyên thể, đây là câu mệnh lệnh trực tiếp, một chỉ dẫn.
Don’t drink the water! (Đừng uống loại nước này!) : Câu này bắt đầu bằng Don’t + V nguyên thể, là câu mệnh lệnh trực tiếp dạng phủ định.

Bài 3:

Để chuyển câu mệnh lệnh trực tiếp sang gián tiếp, bạn cần xác định người nói (S) và người nghe (L) trong câu gốc, sau đó áp dụng cấu trúc câu mệnh lệnh gián tiếp: S + asked/told + L + (not) to V.

My sister told me not to disturb her when she was studying. (Chị tôi bảo tôi đừng có làm phiền khi chị ấy đang học.)
The lecturer asked us to be attentive while he was teaching. (Giảng viên yêu cầu chúng tôi tập trung khi ông ấy giảng bài.)
She told me to help myself. (Cô ấy bảo tôi cứ tự nhiên.)
My parents asked me to lock the door whenever I was home alone. (Bố mẹ dặn tôi khóa cửa bất cứ khi nào tôi ở nhà một mình.)
My friend asked me to teach them how to take such good photos. (Bạn tôi hỏi xin tôi dạy họ cách chụp những bức ảnh đẹp như thế.)
My brain told me for the thousandth time to stop procrastinating and get down to my project. (Não tôi nhắc tôi lần thứ 1000 rằng hãy ngừng trì hoãn và bắt tay vào làm dự án đi.)

Hỏi Đáp Thường Gặp (FAQs) về Câu Mệnh Lệnh

Để giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu trúc câu mệnh lệnh và giải đáp những thắc mắc thường gặp, dưới đây là một số câu hỏi và câu trả lời chi tiết.

1. Câu mệnh lệnh có cần chủ ngữ không?

Trong hầu hết các trường hợp, câu mệnh lệnh không cần chủ ngữ rõ ràng vì chủ ngữ ngầm hiểu là “you” (người nghe). Ví dụ: “Come here!” (Bạn hãy đến đây!). Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt để nhấn mạnh hoặc làm rõ đối tượng, chủ ngữ có thể được đặt trước động từ, ví dụ: “You go now!” hoặc “Mary, close the door!”.

2. Động từ trong câu mệnh lệnh luôn ở dạng nào?

Động từ trong câu mệnh lệnh luôn ở dạng nguyên thể không “to” (base form), bất kể thì hay đối tượng. Ví dụ: “Run!”, “Stop!”, “Be quiet!”. Không bao giờ sử dụng dạng quá khứ, hiện tại tiếp diễn hay các thì khác.

3. Làm thế nào để câu mệnh lệnh trở nên lịch sự hơn?

Bạn có thể làm cho câu mệnh lệnh lịch sự hơn bằng cách thêm “Please” vào đầu hoặc cuối câu (ví dụ: “Please help me.” hoặc “Help me, please.”). Ngoài ra, sử dụng các động từ khuyết thiếu như “Could you…?” hoặc “Would you…?” cũng biến câu mệnh lệnh thành lời yêu cầu nhẹ nhàng hơn (ví dụ: “Could you close the window?”).

4. Có thể dùng câu mệnh lệnh để diễn tả lời khuyên không?

Có, câu mệnh lệnh có thể được sử dụng để đưa ra lời khuyên. Ví dụ: “Eat healthy!” (Hãy ăn uống lành mạnh!) hoặc “Study hard for your exams!” (Hãy học chăm chỉ cho các kỳ thi của bạn!). Tuy nhiên, để lời khuyên mềm mỏng hơn, bạn có thể dùng “Should” hoặc “Ought to”.

5. Sự khác biệt giữa “Don’t” và “Never” trong câu mệnh lệnh phủ định là gì?

“Don’t” dùng để yêu cầu ai đó không làm gì đó trong một thời điểm cụ thể hoặc trong các tình huống chung chung (ví dụ: “Don’t touch that!”). “Never” mang ý nghĩa mạnh hơn, cấm đoán tuyệt đối hoặc không bao giờ làm điều gì đó (ví dụ: “Never tell a lie!”).

6. Câu mệnh lệnh có thể được dùng với “Let’s” không?

Có, “Let’s” (viết tắt của “Let us”) được sử dụng để đưa ra một gợi ý hoặc đề xuất cho một hành động mà người nói và người nghe cùng thực hiện. Ví dụ: “Let’s go to the park.” (Chúng ta hãy đi công viên!). Đây là một dạng đặc biệt của câu mệnh lệnh.

7. Khi nào nên dùng dấu chấm than (!) với câu mệnh lệnh?

Dấu chấm than (!) được sử dụng ở cuối câu mệnh lệnh để thể hiện sự khẩn cấp, mạnh mẽ, cảm xúc, hoặc một mệnh lệnh rõ ràng. Ví dụ: “Run!” (Chạy đi!) hoặc “Stop talking!” (Ngừng nói chuyện!). Nếu mệnh lệnh mang tính nhẹ nhàng hoặc chỉ dẫn thông thường, dấu chấm (.) sẽ phù hợp hơn.

8. Làm thế nào để phân biệt câu mệnh lệnh với các loại câu khác?

Câu mệnh lệnh thường bắt đầu bằng động từ nguyên thể (trừ khi có “Don’t”, “Never”, “Please”, hoặc tên riêng ở đầu) và thường không có chủ ngữ rõ ràng. Các loại câu khác như câu hỏi sẽ bắt đầu bằng từ nghi vấn hoặc động từ trợ giúp, câu kể sẽ có chủ ngữ rõ ràng theo sau là động từ, và câu cảm thán thường thể hiện cảm xúc mạnh mẽ.

Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn một cái nhìn chi tiết và toàn diện về cấu trúc câu mệnh lệnh trong tiếng Anh, từ định nghĩa cơ bản đến các dạng phức tạp và cách ứng dụng linh hoạt. Để thực sự thành thạo, bạn hãy tích cực luyện tập sử dụng các cấu trúc này trong giao tiếp hàng ngày và tận dụng các nguồn tài liệu đa dạng. Chắc chắn với sự kiên trì, bạn sẽ nắm vững điểm ngữ pháp này và nâng cao khả năng giao tiếp tiếng Anh của mình. Đừng quên truy cập Anh ngữ Oxford để khám phá thêm nhiều bài viết hữu ích khác!