Trong giao tiếp tiếng Anh hàng ngày và đặc biệt là trong kỳ thi IELTS Speaking, việc sử dụng các từ vựng phong phú và tự nhiên đóng vai trò quan trọng. Từ “busy” tuy quen thuộc nhưng lại có thể khiến câu trả lời của bạn trở nên đơn điệu. Bài viết này của Anh ngữ Oxford sẽ đi sâu vào những thành ngữ thay thế cho Busy thông dụng, giúp bạn làm phong phú vốn từ và thể hiện khả năng sử dụng tiếng Anh linh hoạt như người bản xứ.

Idioms là gì và tầm quan trọng trong tiếng Anh?

Idioms (thành ngữ) là một phần không thể thiếu trong ngôn ngữ tiếng Anh, mang đến sắc thái và sự tự nhiên cho giao tiếp. Theo định nghĩa từ điển Cambridge, idioms là “những cụm từ được sắp xếp theo một thứ tự cố định và mang một nghĩa cụ thể khác hẳn với nghĩa của từng từ riêng lẻ trong cụm”. Điều này có nghĩa là, bạn không thể dịch nghĩa đen từng từ để hiểu được ý nghĩa của cả thành ngữ; thay vào đó, cần phải học cả cụm từ và ý nghĩa tổng thể của nó.

Việc nắm vững idioms không chỉ giúp bạn hiểu sâu hơn về văn hóa và cách tư duy của người bản xứ mà còn là chìa khóa để nâng cao khả năng diễn đạt. Chúng giúp câu văn trở nên sinh động, giàu hình ảnh và thuyết phục hơn rất nhiều. Hơn nữa, việc sử dụng thành ngữ một cách chính xác cho thấy bạn có vốn từ vựng phong phú và khả năng sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, tự nhiên như người bản xứ.

Đặc điểm nhận biết và sự khác biệt của Idioms

Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của idioms là tính “phi ngữ nghĩa” của chúng. Điều này có nghĩa là ý nghĩa của thành ngữ không thể suy ra từ ý nghĩa của các từ cấu thành riêng lẻ. Chẳng hạn, cụm từ “kick the bucket” không có nghĩa là “đá cái xô” mà lại mang ý nghĩa là “qua đời”. Đây chính là điểm khác biệt cốt lõi giữa idioms và các cụm từ thông thường. Sự đa dạng trong hình thức cũng là một yếu tố đáng chú ý; idioms có thể là một cụm danh từ, động từ, tính từ hoặc thậm chí là một câu hoàn chỉnh.

Để nhận biết và sử dụng idioms hiệu quả, bạn cần luyện tập thường xuyên và tiếp xúc với ngôn ngữ trong nhiều ngữ cảnh khác nhau. Không giống như từ vựng đơn lẻ, idioms thường đi kèm với những tình huống hoặc cảm xúc cụ thể, đòi hỏi người học phải hiểu rõ ngữ cảnh để áp dụng một cách tự nhiên và chính xác. Ví dụ, thành ngữ “it’s raining cats and dogs” (mưa rất to) thường được sử dụng trong các cuộc trò chuyện thân mật về thời tiết, không phải trong văn phong học thuật hay trang trọng.

Vì sao nên dùng Idioms trong IELTS Speaking?

Trong bài thi IELTS Speaking, idioms đóng vai trò quan trọng trong việc giúp thí sinh đạt điểm cao, đặc biệt là ở tiêu chí Lexical Resource (nguồn từ vựng). Khác với IELTS Writing Task 2 đòi hỏi văn phong trang trọng, IELTS Speaking khuyến khích sự tự nhiên và đa dạng trong ngôn ngữ. Việc tích hợp các thành ngữ thay thế cho Busy và nhiều idioms khác một cách khéo léo sẽ thể hiện khả năng sử dụng tiếng Anh linh hoạt, giúp bạn “ghi điểm” với giám khảo.

<>Xem Thêm Bài Viết:<>

Giám khảo IELTS luôn tìm kiếm những bằng chứng về việc thí sinh có thể sử dụng ngôn ngữ một cách tự nhiên và phong phú. Idioms chính là một trong những minh chứng rõ ràng nhất cho điều đó. Một câu trả lời có sử dụng idioms phù hợp sẽ nghe “tiếng Anh” hơn rất nhiều so với việc chỉ sử dụng từ vựng cơ bản. Điều này không chỉ giúp bạn truyền tải ý nghĩa một cách hiệu quả mà còn tạo ấn tượng mạnh mẽ về khả năng kiểm soát ngôn ngữ của mình.

Idioms và tiêu chí Lexical Resource trong IELTS

Theo bảng mô tả Band Descriptor của IELTS Speaking, ở Band 7 trở lên cho tiêu chí Lexical Resource, thí sinh được yêu cầu phải “uses some less common and idiomatic vocabulary and shows some awareness of style and collocation” (sử dụng một số từ vựng ít phổ biến hơn và mang tính thành ngữ, đồng thời cho thấy sự nhận thức về văn phong và cụm từ đi kèm). Cụ thể, với band điểm 8, bạn cần “Sử dụng các từ vựng ít phổ biến và thành ngữ một cách khéo léo, đôi khi không chính xác”, và band 9 là “Sử dụng ngôn ngữ thành ngữ một cách tự nhiên và chính xác”.

Điều này nhấn mạnh rằng, việc học và áp dụng các idioms là yếu tố then chốt nếu bạn mong muốn đạt được band điểm cao, đặc biệt là từ 7.0 trở lên trong kỹ năng Speaking. Không chỉ là việc biết nghĩa, mà còn là khả năng vận dụng chúng một cách tự nhiên, đúng ngữ cảnh. Các thành ngữ chỉ sự bận rộn là một ví dụ điển hình để bạn thể hiện điều này.

Khám phá các Thành ngữ Thay thế Cho ‘Busy’ Hiệu quả

Thay vì chỉ lặp đi lặp lại từ “busy”, việc sử dụng các thành ngữ đồng nghĩa với busy sẽ giúp bài nói của bạn trở nên ấn tượng và tự nhiên hơn rất nhiều. Dưới đây là sáu thành ngữ phổ biến, mỗi cụm từ mang một sắc thái và thường được sử dụng trong các ngữ cảnh cụ thể để diễn tả sự bận rộn. Hiểu rõ từng thành ngữ sẽ giúp bạn lựa chọn từ phù hợp nhất cho tình huống của mình.

Be up to my neck in something

Cụm từ này có nghĩa đen là “ngập đến cổ”, diễn tả mức độ bận rộn tột độ, giống như bạn đang chìm trong một núi công việc. Nó ám chỉ một tình trạng quá tải, khi bạn có rất nhiều việc phải làm và cảm thấy bị vây kín bởi chúng. Thành ngữ này thường được dùng để mô tả sự bận rộn với một nhiệm vụ hoặc dự án cụ thể, đôi khi có cả ý nghĩa tiêu cực về việc bị mắc kẹt.

Áp dụng trong IELTS Speaking:

  • Câu hỏi: Describe a place where you are able to relax.
  • Trả lời: After a long time of being up to my neck in organizing events, I made up my mind to have a trip to Vung Tau coastal city to let off steam and recharge my battery.
  • (Dịch: Sau một thời gian dài bận rộn ngập đầu với công việc tổ chức sự kiện, tôi quyết định có một chuyến du lịch đến thành phố biển Vũng Tàu để xả hơi và nạp lại năng lượng cho mình.)

Be up to my ears (in something/ doing something)

Tương tự như “be up to my neck”, thành ngữ “be up to my ears” cũng miêu tả một tình trạng bận rộn đến mức ngập đầu, không còn thời gian rảnh rỗi. Cụm từ này thường được dùng để nhấn mạnh khối lượng công việc khổng lồ mà một người đang phải đối mặt. Nó gợi lên hình ảnh một người bị vùi lấp trong công việc, không thể thoát ra được.

Áp dụng trong IELTS Speaking:

  • Câu hỏi: How do you often take a rest?
  • Trả lời: The competition these days is fierce, so I’m usually up to my ears in work and study for a whole day. I love to put my mind at rest for a few minutes every hour to feel refreshed and more energetic.
  • (Dịch: Cạnh tranh ngày nay rất khốc liệt nên tôi thường vùi đầu vào công việc và học tập cả ngày. Tôi thích để đầu óc nghỉ ngơi trong vài phút mỗi giờ để cảm thấy sảng khoái và tràn đầy năng lượng hơn.)

Have a lot on my plate

Thành ngữ “have a lot on my plate” mang ý nghĩa rằng ai đó đang phải giải quyết rất nhiều vấn đề, nhiều trách nhiệm cùng một lúc. Hình ảnh liên tưởng đến một chiếc đĩa đầy ắp thức ăn, biểu trưng cho việc có quá nhiều nhiệm vụ hoặc trách nhiệm cần phải gánh vác. Idiom này nhấn mạnh sự đa dạng và số lượng lớn của các công việc mà một người phải xử lý, không chỉ đơn thuần là bận rộn vì một vấn đề duy nhất.

Áp dụng trong IELTS Speaking:

  • Câu hỏi: How often do you go for a picnic now?
  • Trả lời: Not very often. I just go for a picnic on long vacations to get closer to nature and let off steam because I don’t want to spend much time staying at home, which is so boring. However, on normal days, I have a lot on my plate, and planning for a picnic consumes a lot of time.
  • (Dịch: Không thường xuyên lắm. Tôi chỉ đi dã ngoại trong những kỳ nghỉ dài ngày để gần gũi hơn với thiên nhiên và xả hơi vì tôi không muốn dành nhiều thời gian ở nhà, điều đó thật nhàm chán. Tuy nhiên, trong những ngày bình thường, tôi có rất nhiều việc phải làm và việc lên kế hoạch cho một chuyến dã ngoại tiêu tốn rất nhiều thời gian.)

Be snowed under (with something)

Khi nói “be snowed under”, người nói muốn nhấn mạnh rằng họ có quá nhiều việc phải làm, nhiều hơn khả năng có thể giải quyết được, và vì vậy không biết phải bắt đầu từ đâu. Hình ảnh “chìm trong tuyết” gợi lên cảm giác bị vùi lấp, choáng ngợp bởi khối lượng công việc. Thành ngữ này thường được dùng khi công việc chồng chất và tạo cảm giác áp lực, khó khăn trong việc quản lý.

Áp dụng trong IELTS Speaking:

  • Câu hỏi: Do you like being in a hurry?
  • Trả lời: Definitely not. I am usually snowed under with my huge workload, so being in a hurry just worsens the situation. You know, my productivity will decrease as I can’t think critically.
  • (Dịch: Chắc chắn không. Tôi thường bị vùi dập với khối lượng công việc khổng lồ của mình, vì vậy việc vội vàng chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Bạn biết đấy, năng suất của tôi sẽ giảm xuống vì tôi không thể suy nghĩ cẩn thận.)

Be rushed off one’s feet

Thành ngữ này mô tả trạng thái cực kỳ bận rộn, đến mức phải di chuyển liên tục, không có thời gian nghỉ ngơi. Nó thường được dùng để chỉ những công việc đòi hỏi phải đứng hoặc đi lại nhiều, chẳng hạn như làm việc trong ngành dịch vụ như nhà hàng, khách sạn. “Be rushed off one’s feet” truyền tải ý nghĩa của sự hối hả, vội vã và thể lực bị vắt kiệt vì công việc.

Áp dụng trong IELTS Speaking:

  • Câu hỏi: Do you take a nap when you are taking your rest?
  • Trả lời: Absolutely! I’m into taking a nap, 15-20 minutes, to recharge my battery. You know, as a waiter, I am rushed off my feet all the time, especially on weekends, so a nap can relax not only psychologically but also physically.
  • (Dịch: Chắc chắn rồi! Tôi thích chợp mắt 15-20 phút để nạp lại năng lượng. Bạn biết đấy, là một người phục vụ, tôi luôn phải vội vã rời chân, đặc biệt là vào cuối tuần, vì vậy một giấc ngủ ngắn có thể giúp thư giãn không chỉ về mặt tâm lý mà còn cả về thể chất.)

Have your hands full (with something/ doing something)

Cụm từ này có nghĩa đen là “đôi tay đầy ắp”, và ở nghĩa bóng, nó có nghĩa là rất bận rộn với một hoặc nhiều công việc, không có thời gian rảnh cho bất kỳ việc nào khác. “Have your hands full” thường ám chỉ việc bạn đang phải quản lý nhiều nhiệm vụ hoặc trách nhiệm cùng lúc, đến mức không thể nhận thêm việc gì khác. Nó có thể dùng để chỉ sự bận rộn với công việc, học tập, hoặc thậm chí là việc chăm sóc con cái.

Áp dụng trong IELTS Speaking:

  • Câu hỏi: What do you usually do on weekends?
  • Trả lời: To be honest, I always have my hands full with deadlines, so hanging out with friends or travelling on weekends are luxury things for me these days. I have no choice but to take full advantage of weekends to get my work done.
  • (Dịch: Thành thật mà nói, tôi luôn luôn bận rộn với deadlines, vì vậy đi chơi với bạn bè hoặc đi du lịch vào cuối tuần là những điều xa xỉ đối với tôi trong những ngày này. Tôi không có sự lựa chọn nào ngoài việc tận dụng những ngày cuối tuần để hoàn thành công việc của mình.)

Chiến lược học và áp dụng Thành ngữ hiệu quả

Việc học idioms không chỉ đơn thuần là ghi nhớ định nghĩa mà còn là hiểu cách chúng được sử dụng trong ngữ cảnh thực tế. Một chiến lược hiệu quả là học idioms theo chủ đề. Ví dụ, sau khi học các thành ngữ thay thế cho Busy, bạn có thể tìm kiếm các idioms liên quan đến cảm xúc, thời tiết hoặc các hoạt động hàng ngày. Việc nhóm các thành ngữ lại sẽ giúp bạn dễ dàng liên tưởng và ghi nhớ lâu hơn.

Bên cạnh đó, việc tạo ra các ví dụ của riêng mình là vô cùng quan trọng. Đừng chỉ đọc các ví dụ có sẵn; hãy thử đặt câu với idioms trong các tình huống mà bạn thường gặp trong cuộc sống hàng ngày hoặc trong các chủ đề IELTS Speaking quen thuộc. Bạn cũng có thể sử dụng flashcards, ứng dụng học từ vựng, hoặc xem phim, nghe nhạc để tiếp xúc với idioms một cách tự nhiên. Việc luyện tập nói lớn và ghi âm lại câu trả lời của mình cũng là một cách tốt để kiểm tra xem bạn đã sử dụng idioms một cách trôi chảy và chính xác chưa.

Lỗi thường gặp khi sử dụng Thành ngữ Tiếng Anh

Mặc dù việc sử dụng idioms rất hữu ích, nhưng việc áp dụng sai cách có thể gây phản tác dụng, khiến bài nói của bạn trở nên gượng ép hoặc thậm chí gây hiểu lầm. Một lỗi phổ biến là cố gắng dịch nghĩa đen từ tiếng Việt sang tiếng Anh. Ví dụ, nếu bạn muốn nói “bận túi bụi”, bạn không thể dịch từng từ mà phải tìm một cụm từ diễn tả bận rộn tương đương như “be snowed under” hoặc “have your hands full”.

Thêm vào đó, việc lạm dụng idioms hoặc sử dụng chúng trong ngữ cảnh không phù hợp cũng là một sai lầm. Đừng cố gắng nhồi nhét quá nhiều idioms vào một câu hoặc một đoạn văn ngắn. Mục tiêu là sử dụng chúng một cách tự nhiên và có chọn lọc, giống như người bản xứ. Ngoài ra, việc thay đổi cấu trúc của idioms cũng sẽ khiến chúng mất đi ý nghĩa. Idioms là các cụm từ cố định; bạn không thể thêm, bớt hoặc thay đổi từ trong đó mà vẫn giữ nguyên nghĩa. Hãy luôn kiểm tra lại nghĩa và cách dùng của idiom trước khi áp dụng để đảm bảo tính chính xác.

Bài tập thực hành vận dụng Thành ngữ

Để củng cố kiến thức về các thành ngữ thay thế cho Busy và các cụm từ bận rộn khác, hãy thử làm bài tập nhỏ dưới đây. Việc luyện tập thường xuyên sẽ giúp bạn ghi nhớ lâu hơn và áp dụng idioms một cách tự nhiên trong các tình huống thực tế, đặc biệt là trong kỳ thi IELTS Speaking.

Điền idiom ở cột B sao cho phù hợp với câu ở cột A, lưu ý một câu có thể có hai đáp án:

A B
1. Now, I’m ____________ in chores. a, Be up to my neck
2. We have three parties of 40 scheduled for the dining room this evening, so all of our servers are going to ________________. b, Be up to my ears
3. I have to finish the report, meet our customers and have meals with them from morning till night. You know, I ___________ today c, Be snowed under
4. I was the only cleaner yesterday, so when the party ended, I was __________. d, Be rushed off one’s feet
5. A: Why don’t you come to the cinema with us? B: I can’t. I’m ____________ in reports e, Have a lot on my plate
6. I’d like to help but I _____________. f, Have my hands full

Đáp án: 1 – a,b; 2-d; 3-e; 4-c; 5-a, b; 6-f

Câu hỏi thường gặp về Thành ngữ (FAQs)

1. Thành ngữ có giúp tăng điểm trong IELTS Speaking không?
Có, việc sử dụng các thành ngữ một cách chính xác và tự nhiên sẽ giúp bạn tăng điểm ở tiêu chí Lexical Resource trong IELTS Speaking, đặc biệt là từ Band 7 trở lên.

2. Làm thế nào để phân biệt các thành ngữ có nghĩa tương tự như “busy”?
Mặc dù nhiều thành ngữ đều diễn tả sự bận rộn, nhưng mỗi cụm từ lại có sắc thái và ngữ cảnh sử dụng riêng. Ví dụ, “be rushed off one’s feet” thường dùng cho công việc di chuyển nhiều, trong khi “have a lot on my plate” nhấn mạnh nhiều trách nhiệm cùng lúc. Bạn cần học và luyện tập trong từng ngữ cảnh cụ thể.

3. Tôi có nên sử dụng thật nhiều thành ngữ trong bài nói IELTS không?
Không nên lạm dụng. Việc sử dụng thành ngữ quá nhiều hoặc không đúng ngữ cảnh có thể khiến bài nói trở nên gượng gạo và thiếu tự nhiên. Mục tiêu là dùng chúng một cách khéo léo và tự nhiên như người bản xứ.

4. Ngoài việc học định nghĩa, làm thế nào để nhớ và áp dụng thành ngữ hiệu quả?
Hãy học thành ngữ theo chủ đề, đặt câu ví dụ của riêng mình, sử dụng flashcards, và thực hành nói thường xuyên. Xem phim và nghe nhạc tiếng Anh cũng là cách tốt để tiếp xúc với thành ngữ trong ngữ cảnh tự nhiên.

5. Có những thành ngữ nào khác ngoài các thành ngữ thay thế cho Busy không?
Chắc chắn rồi. Tiếng Anh có hàng nghìn thành ngữ khác nhau về đủ mọi chủ đề. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các thành ngữ liên quan đến cảm xúc, thời tiết, tiền bạc hoặc các hoạt động hàng ngày để mở rộng vốn từ.

Việc nắm vững các thành ngữ thay thế cho Busy không chỉ giúp bạn làm phong phú bài nói trong IELTS Speaking mà còn nâng cao khả năng giao tiếp tiếng Anh hàng ngày một cách tự nhiên và ấn tượng hơn. Với những kiến thức và chiến lược học tập từ Anh ngữ Oxford, hy vọng bạn sẽ tự tin vận dụng những cụm từ này để đạt được mục tiêu học tập của mình.