Trong bối cảnh thế giới hiện đại luôn biến động, khả năng sáng tạo và giải quyết vấn đề linh hoạt trở thành yếu tố then chốt cho mọi thành công cá nhân và tổ chức. Một công cụ tư duy mạnh mẽ, được biết đến với tên gọi Lateral Thinking hay tư duy ngoại biên, chính là chìa khóa mở ra những góc nhìn độc đáo và giải pháp đột phá. Khái niệm này, dù còn tương đối mới mẻ ở Việt Nam, đã được Tiến sĩ Edward de Bono – một nhà tâm lý học người Maltese lỗi lạc – nghiên cứu và phát triển từ năm 1967.
Tiến sĩ Edward de Bono được xem là chuyên gia hàng đầu về Lateral Thinking và lĩnh vực sáng tạo. Ông đã xuất bản hơn 62 quyển sách chuyên sâu, trong đó nhiều tác phẩm nổi tiếng về tư duy ngoại biên đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ, bao gồm cả tiếng Việt. Những đầu sách như “Sáu chiếc mũ tư duy”, “Tư duy đa chiều”, “Tôi đúng anh sai”, hay “Dạy con trẻ cách tư duy” đã mang đến cho độc giả cái nhìn sâu sắc về các phương pháp tư duy hiệu quả.
Trong số các tác phẩm đó, cuốn “Lateral Thinking” là một trong những quyển sách kinh điển nhất của ông, tập trung vào việc giới thiệu tư duy ngoại biên như một kỹ năng thiết yếu và hướng dẫn cách thực hành để thúc đẩy sự sáng tạo, đồng thời tái cấu trúc cách chúng ta nhìn nhận mọi vấn đề. Đây là một tài liệu toàn diện, cung cấp từ tổng quan đến chi tiết, giúp người đọc không chỉ tìm hiểu mà còn ứng dụng hiệu quả phương pháp Lateral Thinking vào đời sống và công việc.
Lateral Thinking là gì? Định nghĩa và bản chất
Để thực sự hiểu Lateral Thinking là gì, chúng ta có thể bắt đầu với câu chuyện nổi tiếng về sự phán xét của Vua Solomon, một ví dụ kinh điển được chính tác giả Edward de Bono sử dụng để minh họa khái niệm này. Câu chuyện kể về hai người phụ nữ cùng tranh giành quyền nuôi một đứa trẻ, và Vua Solomon đã đưa ra một phán quyết tưởng chừng như vô lý: cưa đôi đứa trẻ. Chỉ có người mẹ thật sự mới chấp nhận từ bỏ con mình để bảo toàn tính mạng đứa bé, qua đó vị vua thông minh đã nhận ra sự thật.
Ví dụ này minh họa rõ nét về tư duy ngoại biên, một phương pháp giải quyết vấn đề thông qua các cách tiếp cận sáng tạo, không tuân theo những logic thông thường hay tuyến tính. Trong Hoa ngữ và Nhật ngữ, khái niệm này được dịch là “thủy bình tư khảo”, nghĩa là tư duy đa chiều, thêm chiều ngang vào chiều dọc (tức là mở rộng ra khỏi phân tích và phản biện đơn thuần) hoặc tư duy phi tuyến tính. Ở Việt Nam, chúng ta thường gọi đó là tư duy ngoại biên.
Điều quan trọng cần nhận thức là Lateral Thinking không phải là một phát kiến hoàn toàn mới mà là một phương pháp tư duy đã tồn tại từ lâu trong các nền văn minh. Tiến sĩ Edward de Bono đã nghiên cứu, đặt tên, định nghĩa và tinh chỉnh nó một cách khoa học, đồng thời đưa ra các phương pháp thực hành cụ thể. Bản chất của tư duy ngoại biên nằm ở khả năng thoát ly khỏi các khuôn mẫu tư duy cố định, tìm kiếm những con đường mới mẻ để nhìn nhận và giải quyết vấn đề một cách linh hoạt, tạo ra những ý tưởng mang tính đột phá.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Hướng Dẫn Chi Tiết Sử Dụng Sách Destination C1 & C2 Đạt Hiệu Quả Cao
- Cách Luyện Reading IELTS Hiệu Quả Nhất Cho Người Mới Bắt Đầu
- Phrasal Verb Give: Nắm Vững Cụm Động Từ Thiết Yếu
- Phân Biệt Phát Âm I Dài Và I Ngắn Chuẩn Xác
- Ôn tập Tiếng Anh Lớp 7 Review 1: Nắm Vững Kiến Thức Cốt Lõi
So sánh Lateral Thinking và Vertical Thinking
Trong cuốn sách của mình, Edward de Bono cũng tập trung làm rõ sự khác biệt giữa Lateral Thinking và Vertical Thinking (tư duy theo chiều dọc), một loại hình tư duy truyền thống mà con người thường áp dụng trong logic và toán học. Việc hiểu rõ hai khái niệm này là rất quan trọng để nhận ra giá trị bổ sung của tư duy ngoại biên.
Điểm khác biệt cốt lõi giữa hai loại tư duy
Vertical Thinking đặc trưng bởi sự tuần tự và logic chặt chẽ: để đạt được một mục đích, người ta phải thông qua từng bước nhỏ, và mỗi bước đều phải hợp lý, được chứng minh. Ngược lại, Lateral Thinking tiếp cận vấn đề theo nhiều chiều hướng linh hoạt khác nhau và không đòi hỏi mỗi bước phải tuân theo một trình tự cố định. Điều này cho phép sự “nhảy cóc” trong tư duy, khám phá những ý tưởng táo bạo mà tư duy logic truyền thống khó đạt tới.
Theo Edward de Bono, sự khác biệt sâu sắc nhất giữa hai loại hình tư duy này có thể được tóm gọn qua câu nói nổi tiếng: “Vertical Thinking là sự chọn lọc, Lateral Thinking là sự tổng hợp”. Với Vertical Thinking, chúng ta thường chọn cách tiếp cận có triển vọng nhất và loại bỏ dần các phương án ít khả thi hơn cho đến khi tìm ra giải pháp tối ưu. Tuy nhiên, tư duy ngoại biên khuyến khích việc tạo ra càng nhiều cách tiếp cận thay thế càng tốt, ngay cả khi đã tìm thấy một hướng đi tiềm năng, nhằm mở rộng tối đa không gian ý tưởng.
Ngoài ra, hai loại tư duy còn có nhiều điểm khác biệt đáng chú ý. Vertical Thinking thay đổi khi định hướng đã được xác định, trong khi Lateral Thinking tìm cách thay đổi chính cách tiếp cận vấn đề để sinh ra những định hướng mới mẻ. Tư duy theo chiều dọc là sự phân tích vấn đề theo tuần tự, còn tư duy ngoại biên là sự khiêu khích vấn đề và tạo ra những bước nhảy vọt không theo quy luật. Trong khi Vertical Thinking đòi hỏi sự chính xác ở từng bước tuần tự, Lateral Thinking cho phép sự “sai lầm” hoặc những ý tưởng có vẻ không hợp lý xuất hiện, vì đó có thể là cánh cửa để nhìn nhận vấn đề một cách đa chiều.
Đặc biệt, trong Vertical Thinking, người ta sử dụng phủ định để ngăn chặn những định hướng không đúng hoặc loại bỏ những gì không liên quan. Nhưng với tư duy ngoại biên, điều này không xảy ra; ngược lại, nó khuyến khích các thông tin, khái niệm “ngoại lai” tự do xuất hiện trong quá trình tư duy, giúp khám phá những định hướng ban đầu có vẻ ít tiềm năng hơn. Chính vì vậy, Vertical Thinking là một quá trình hữu hạn với mục tiêu rõ ràng, còn Lateral Thinking là một quá trình xác suất, khám phá và tìm kiếm không giới hạn.
Sự bổ trợ giữa Vertical Thinking và tư duy ngoại biên
Mặc dù có nhiều điểm khác biệt, Tiến sĩ Edward de Bono cũng khẳng định rằng Lateral Thinking và Vertical Thinking không hề tách rời hay phủ định lẫn nhau. Thay vào đó, chúng bổ sung cho nhau một cách hoàn hảo. Vertical Thinking (tư duy theo chiều dọc) liên quan đến việc chứng minh hoặc phát triển các mẫu khái niệm hiện có, giúp chúng ta đi sâu vào một hướng cụ thể. Trong khi đó, Lateral Thinking (tư duy ngoại biên) có nhiệm vụ tái cấu trúc những mô hình đó (đánh giá đa chiều) và khơi gợi những cái mới (sự sáng tạo).
Có thể hình dung rằng, Vertical Thinking giúp chúng ta đào sâu một giếng nước, còn Lateral Thinking giúp chúng ta tìm kiếm những vị trí mới để đào giếng. Sự kết hợp giữa hai loại tư duy này cho phép chúng ta không chỉ phân tích vấn đề một cách chi tiết và logic mà còn tạo ra những giải pháp hoàn toàn mới mẻ, vượt ra ngoài khuôn khổ truyền thống. Khi tư duy ngoại biên mang đến một ý tưởng đột phá, Vertical Thinking sẽ giúp chúng ta kiểm tra, phân tích tính khả thi và phát triển ý tưởng đó một cách hệ thống.
Điều này có nghĩa là, Lateral Thinking tăng cường hiệu quả của tư duy theo chiều dọc bằng cách cung cấp những điểm khởi đầu mới, những góc nhìn khác biệt, từ đó làm cho quá trình phân tích và giải quyết vấn đề trở nên phong phú và hiệu quả hơn rất nhiều. Sự kết hợp linh hoạt giữa chúng chính là chìa khóa để đạt được cả sự sâu sắc và sự đột phá trong mọi khía cạnh của cuộc sống.
Hành trình thấu hiểu Lateral Thinking cùng Edward De Bono
Cuốn sách “Lateral Thinking” không chỉ đơn thuần giới thiệu khái niệm mà còn là một tài liệu toàn diện để người đọc thực hành và giảng dạy tư duy ngoại biên. Tác giả Edward de Bono đã lý giải hai câu hỏi lớn: tại sao Lateral Thinking là một kỹ năng không thể thiếu và làm thế nào để thực hành nó nhằm sáng tạo và tái cấu trúc cách nhìn nhận sự vật. Ông đặc biệt nhấn mạnh rằng đây là một tác phẩm không nên đọc lướt qua một lần mà cần được nghiền ngẫm từ từ, thậm chí trong nhiều tháng hoặc nhiều năm, vì thực hành quan trọng hơn nhiều hiểu biết về quy trình.
Tầm quan trọng của việc thực hành tư duy ngoại biên
Trong cuốn sách của mình, Edward de Bono liên tục nhắc nhở người đọc về giá trị cốt lõi của việc áp dụng Lateral Thinking vào thực tiễn. Ông coi nó như một cơ hội chính thức để rèn luyện và làm quen với các quá trình tư duy độc đáo. Việc lặp lại các nguyên tắc quan trọng trong nhiều chương khác nhau của sách nhằm đảm bảo sự thống nhất và ngăn chặn việc hiểu sai, biến tư duy ngoại biên thành những kỹ thuật đơn thuần, rời rạc.
Tiến sĩ de Bono cũng chỉ rõ rằng Lateral Thinking không phải là một phương pháp để tìm ra câu trả lời “đúng” duy nhất, mà là một công cụ để tạo ra những ý tưởng mới, những góc nhìn thay thế. Mục tiêu của nó là phá vỡ các khuôn mẫu tư duy cố định, giúp chúng ta thoát khỏi “cái bẫy” của những cách nghĩ truyền thống đã quá quen thuộc. Khi những khuôn mẫu này bị phá vỡ, những ý tưởng sáng tạo và đột phá mới có thể xuất hiện, mở ra những con đường giải quyết vấn đề mà trước đây chưa ai nghĩ đến.
Các nguyên lý và phương pháp cốt lõi của Lateral Thinking
Xuyên suốt nội dung cuốn sách, Edward de Bono đã trình bày một cách toàn diện và sâu sắc các yếu tố cấu thành việc tìm hiểu và thực hành Lateral Thinking. Ông bắt đầu bằng việc giải thích cách thức hoạt động của trí não, cung cấp nền tảng sinh học cho các phương pháp tư duy. Tiếp theo, ông đi sâu vào sự khác biệt giữa Vertical Thinking và Lateral Thinking, làm rõ bản chất và mục đích của từng loại.
Các phương pháp cụ thể để thực hành tư duy ngoại biên cũng được trình bày chi tiết, bao gồm: phương pháp đảo ngược (reversal), tức là nhìn vấn đề từ góc độ ngược lại; tạo ra những lựa chọn thay thế (alternatives), khuyến khích việc đưa ra nhiều phương án khác nhau; và thách thức các giả định (challenging assumptions), tức là đặt nghi vấn về những điều tưởng chừng như hiển nhiên. Những ví dụ minh họa và bài tập thực hành được trình bày một cách khoa học, rõ ràng, là ưu điểm rất lớn của quyển sách này.
Dù người đọc tự tìm hiểu hay dùng để giảng dạy, cuốn sách đều là một công cụ hỗ trợ đắc lực, giúp quá trình học tập được chuẩn xác và sát với kiến thức gốc. Đặc biệt, đối với những người giảng dạy về tư duy, tác giả còn nhấn mạnh các kỹ thuật, thời lượng và nhóm tuổi phù hợp cho từng nội dung quan trọng, giúp giáo viên dễ dàng ứng dụng cho học sinh của mình, từ đó lan tỏa tư duy ngoại biên một cách hiệu quả.
Tại sao Lateral Thinking lại là chìa khóa sáng tạo?
Một trong những lý do quan trọng nhất mà Tiến sĩ Edward de Bono khuyến khích mọi người tìm hiểu và thực hành Lateral Thinking chính là hiệu quả vượt trội của nó trong việc tiếp cận và phân tích vấn đề một cách đa chiều, đặc biệt là khả năng gia tăng sự sáng tạo để giải quyết những bài toán khó mà đôi khi tư duy logic truyền thống không thể giải thích. Nhờ có tư duy ngoại biên, chúng ta có thể chứng minh và tìm ra giải pháp cho những vấn đề phức tạp, và khi tính đúng đắn của câu trả lời đã được xác nhận, việc phân tích trình tự logic để giải quyết vấn đề sẽ trở nên dễ dàng hơn, củng cố thêm cho giải pháp đó.
Ứng dụng thực tiễn của tư duy ngoại biên trong giải quyết vấn đề
Để minh họa cụ thể hơn, hãy xem xét ví dụ kinh điển được Tiến sĩ Edward đưa ra trong một buổi giảng về Lateral Thinking. Ông đặt ra tình huống: Một tòa nhà làm việc 12 tầng mới xây gặp phải vấn đề nhân viên liên tục phàn nàn về sự chậm trễ và số lượng thang máy quá ít, đặc biệt vào giờ cao điểm. Các phương án được đề xuất bao gồm: phân chia thang máy theo tầng chẵn/lẻ, lắp thêm thang máy, phân chia giờ tan ca lệch, hoặc quay lại tòa nhà cũ 2 tầng.
Tuy nhiên, phương án thứ tư được Edward de Bono đề xuất lại là: “Lắp thêm gương trên các mặt của thang máy”. Ban đầu, phương án này có vẻ phi logic và không liên quan đến việc giải quyết vấn đề tắc nghẽn thang máy. Đây chính là minh họa cho Lateral Thinking – lối tư duy sáng tạo khuyến khích lập luận không cần có logic ngay từ đầu. Thực tế, khi đợi thang máy, việc có gương sẽ khiến nhân viên bận rộn với việc quan sát hoặc chỉnh trang bản thân, từ đó họ không còn chú ý đến thời gian chờ đợi. Giải pháp này giúp thư giãn tâm trạng vội vã, khiến vấn đề “thiếu kiên nhẫn” được giải quyết một cách gián tiếp nhưng hiệu quả.
Sau khi đưa ra giải pháp dựa trên tư duy ngoại biên, nếu dùng Vertical Thinking để phân tích lại, chúng ta sẽ thấy phương án này hoàn toàn khả thi và có tính logic sâu sắc. Từ đó, có thể khẳng định tính đúng đắn và hiệu quả của nó. Điều này chứng tỏ tư duy ngoại biên không chỉ tạo ra ý tưởng mà còn mở đường cho Vertical Thinking phát triển và hoàn thiện giải pháp.
Những lợi ích vượt trội khi rèn luyện Lateral Thinking
Chính việc nỗ lực tạo ra nhiều cách tiếp cận một cách đa chiều giúp cho việc giải quyết một vấn đề không bị đóng khung trong những suy nghĩ cụ thể mà dễ dàng tạo nên hiệu quả bất ngờ nhờ vào tính sáng tạo. Không chỉ dừng lại ở đó, việc thực hành Lateral Thinking còn mang đến nhiều lợi ích quan trọng khác cho cá nhân và tổ chức:
- Tạo ra ý tưởng mới: Tư duy ngoại biên giúp phá vỡ các rào cản tư duy, kích thích bộ não tạo ra những ý tưởng độc đáo, đột phá mà tư duy thông thường khó đạt được.
- Giải quyết vấn đề phức tạp: Nó cung cấp một khuôn khổ để tiếp cận các vấn đề bế tắc từ những góc độ hoàn toàn mới, mở ra các giải pháp sáng tạo và hiệu quả.
- Xử lý lựa chọn cảm quan: Giúp chúng ta không bị giới hạn bởi những lựa chọn hiển nhiên, mà có thể tìm kiếm những phương án tiềm ẩn, ít rõ ràng hơn.
- Đánh giá lại các vấn đề cũ một cách toàn diện: Khuyến khích việc nhìn nhận lại những vấn đề đã cũ bằng một lăng kính mới, từ đó phát hiện ra những khía cạnh chưa được khám phá.
- Ngăn ngừa sự phân chia và phân cực trong việc giải quyết vấn đề: Bằng cách khuyến khích nhiều góc nhìn và phương án, tư duy ngoại biên giúp tránh tình trạng cố chấp vào một quan điểm duy nhất, thúc đẩy sự hợp tác và dung hòa.
Nguyên tắc cơ bản nhất của Lateral Thinking là bất kỳ cách tiếp cận cụ thể nào đối với một vấn đề chỉ là một trong số rất nhiều cách khả thi khác. Tư duy ngoại biên quan tâm đến việc khám phá những cách khác bằng cách tái cấu trúc và sắp xếp lại thông tin có sẵn, đặt ra những câu hỏi khiêu khích tính đúng của vấn đề hoặc cách làm cũ. Từ “lateral” (ngang) gợi ý sự chuyển động sang một bên để tạo ra các cách tiếp cận thay thế, thay vì di chuyển thẳng về phía trước hoặc suy luận logic tuần tự từng bước như truyền thống. Do đó, Lateral Thinking là chìa khóa để tạo nên những bước nhảy đột phá và sáng tạo trong cách giải quyết vấn đề một cách đa chiều và linh hoạt hơn.
Rèn luyện Lateral Thinking: Biến tư duy đột phá thành thói quen
Mặc dù Lateral Thinking có vẻ là một khả năng thiên phú đối với một số người, Edward de Bono khẳng định đây không phải là một phẩm chất bẩm sinh mà là một thái độ, một thói quen có thể được rèn luyện và cải thiện thông qua hiểu biết đúng đắn và quá trình thực hành thường xuyên. Giống như bất kỳ kỹ năng nào khác, sự kiên trì và kỷ luật là yếu tố then chốt để phát triển tư duy ngoại biên thành một công cụ tư duy hiệu quả trong cuộc sống hàng ngày.
Để bắt đầu rèn luyện Lateral Thinking, trước tiên bạn cần thay đổi cách nhìn nhận vấn đề. Hãy thoát khỏi suy nghĩ tuyến tính, tuần tự và thay vào đó, hãy tự đặt câu hỏi “Còn cách nào khác không?”. Khi đối mặt với một vấn đề, đừng vội vàng chấp nhận giải pháp đầu tiên xuất hiện trong đầu. Thay vào đó, hãy dành thời gian để đảo ngược tình huống, xem xét nó từ nhiều góc độ khác nhau, thậm chí là những góc độ phi lý hoặc trái ngược với logic thông thường. Đây là bước đầu tiên để “mở khóa” tư duy và tạo ra những hướng đi mới.
Một trong những bài tập hiệu quả là “thách thức các giả định”. Hãy liệt kê tất cả những giả định mà bạn đang có về một vấn đề hoặc một tình huống, dù chúng có vẻ hiển nhiên đến đâu. Sau đó, hãy cố gắng đảo ngược hoặc loại bỏ từng giả định một và xem điều gì sẽ xảy ra. Ví dụ, nếu bạn giả định “khách hàng luôn muốn sản phẩm rẻ hơn”, hãy thử tưởng tượng “khách hàng muốn sản phẩm đắt hơn” và suy nghĩ về lý do tại sao, điều này có thể dẫn đến những ý tưởng về giá trị hoặc chất lượng cao cấp.
Ngoài ra, việc mở rộng kiến thức và trải nghiệm cũng rất quan trọng để nuôi dưỡng tư duy ngoại biên. Đọc sách về các lĩnh vực khác nhau, học hỏi từ những người có kinh nghiệm đa dạng, du lịch, hay đơn giản là tham gia vào các hoạt động mới có thể cung cấp cho bạn những “khối xây dựng” đa dạng cho tư duy. Bộ não cần một lượng lớn thông tin và kết nối ngẫu nhiên để có thể tạo ra những ý tưởng đột phá. Khi bạn có nhiều “điểm” để kết nối, khả năng tạo ra những “đường kẻ ngang” (lateral connections) sẽ tăng lên đáng kể.
Cuối cùng, hãy chấp nhận sự không chắc chắn và sai lầm. Lateral Thinking không yêu cầu sự chính xác tuyệt đối ở mỗi bước đi. Thay vào đó, nó khuyến khích sự thử nghiệm và khám phá. Một ý tưởng ban đầu có vẻ vô lý hoặc sai lầm có thể dẫn đến một giải pháp xuất sắc. Chính sự dũng cảm buông bỏ những điều chắc chắn, bước ra khỏi giới hạn an toàn và những khuôn khổ của định kiến mới là điều kiện tiên quyết để đạt được sự sáng tạo thực sự. Hãy tự do để trí óc lang thang và kết nối những ý tưởng không liên quan, vì đó là nơi những phát kiến đột phá thường được tìm thấy.
FAQ – Những câu hỏi thường gặp về Lateral Thinking
1. Lateral Thinking là gì?
Lateral Thinking là một phương pháp tư duy được phát triển bởi Edward de Bono, tập trung vào việc giải quyết vấn đề và tạo ra ý tưởng bằng cách tiếp cận gián tiếp, không theo logic truyền thống hay tuần tự. Mục tiêu là khám phá những góc nhìn mới và phá vỡ các khuôn mẫu tư duy cố định.
2. Tư duy ngoại biên khác gì với tư duy logic (Vertical Thinking)?
Vertical Thinking (tư duy theo chiều dọc) là tư duy tuần tự, logic, và tập trung vào việc đào sâu một vấn đề theo một hướng nhất định. Ngược lại, Lateral Thinking (tư duy ngoại biên) là tư duy phi tuyến tính, đa chiều, khuyến khích sự khám phá, tạo ra nhiều phương án thay thế và không yêu cầu tính hợp lý ở từng bước.
3. Tại sao Lateral Thinking lại quan trọng trong cuộc sống hiện đại?
Trong thế giới thay đổi nhanh chóng, Lateral Thinking giúp con người thích nghi, sáng tạo ra giải pháp cho những vấn đề mới và phức tạp mà tư duy truyền thống có thể gặp bế tắc. Nó thúc đẩy sự đột phá và đổi mới trong mọi lĩnh vực.
4. Lateral Thinking có phải là một khả năng bẩm sinh không?
Không, Edward de Bono khẳng định Lateral Thinking không phải là một phẩm chất bẩm sinh mà là một kỹ năng và thói quen có thể được học hỏi, rèn luyện và cải thiện thông qua việc hiểu biết đúng đắn về phương pháp và thực hành thường xuyên.
5. Làm thế nào để bắt đầu rèn luyện tư duy ngoại biên?
Bạn có thể bắt đầu bằng cách thường xuyên thách thức các giả định, đảo ngược vấn đề để nhìn từ góc độ khác, tạo ra càng nhiều lựa chọn thay thế càng tốt, và không ngừng mở rộng kiến thức, trải nghiệm cá nhân để có thêm “nguyên liệu” cho tư duy sáng tạo.
6. Cuốn sách nào của Edward de Bono nên đọc để hiểu rõ về Lateral Thinking?
Cuốn “Lateral Thinking: Creativity Step by Step” của Edward de Bono là tài liệu gốc và toàn diện nhất về chủ đề này. Ngoài ra, “Six Thinking Hats” (Sáu chiếc mũ tư duy) cũng là một tác phẩm nổi tiếng khác của ông giúp phát triển tư duy đa chiều.
7. Lateral Thinking có thể ứng dụng trong những lĩnh vực nào?
Lateral Thinking có thể ứng dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực như kinh doanh (phát triển sản phẩm, chiến lược), giáo dục (phương pháp giảng dạy, học tập), khoa học (nghiên cứu, phát minh), nghệ thuật (sáng tạo), và cả trong đời sống cá nhân (giải quyết các tình huống khó khăn).
8. Lợi ích chính của việc thực hành Lateral Thinking là gì?
Các lợi ích chính bao gồm khả năng tạo ra ý tưởng mới đột phá, giải quyết vấn đề phức tạp một cách sáng tạo, đánh giá lại các vấn đề cũ dưới góc nhìn mới, và ngăn ngừa sự phân cực trong tư duy.
9. Có cần phải luôn sử dụng Lateral Thinking không?
Không, Lateral Thinking và Vertical Thinking bổ sung cho nhau. Vertical Thinking cần thiết cho việc phân tích sâu và phát triển ý tưởng, trong khi Lateral Thinking giúp tạo ra những ý tưởng mới và góc nhìn khác biệt khi Vertical Thinking gặp bế tắc. Việc kết hợp linh hoạt cả hai là quan trọng.
10. Liệu Lateral Thinking có làm giảm tính logic trong tư duy không?
Không. Lateral Thinking không làm giảm tính logic mà thậm chí còn củng cố nó. Một khi ý tưởng đột phá được tạo ra nhờ tư duy ngoại biên, Vertical Thinking sẽ giúp kiểm tra tính khả thi, phân tích logic và phát triển ý tưởng đó thành giải pháp cụ thể. Chúng là hai mặt của một quá trình tư duy toàn diện.
Lateral Thinking hay tư duy ngoại biên để giải quyết một vấn đề một cách sáng tạo không phải là một phẩm chất bẩm sinh mà là một thái độ, thói quen trong cách tiếp cận với một vấn đề hóc búa bằng tư duy phân tích nhiều chiều và những luận điểm tách biệt khỏi khuôn khổ truyền thống, thách thức tính đúng đắn của kết luận cũ. Lateral Thinking hoàn toàn có thể được luyện tập và cải thiện nếu có được hiểu biết đúng đắn cũng như quá trình thực hành thường xuyên trong một thời gian dài. Nếu bạn gặp nhiều khó khăn trong việc tạo ra những phương án sáng tạo thì việc khám phá tư duy ngoại biên là một giải pháp chi tiết để bạn mở rộng tư duy của mình và bắt đầu tư duy một cách khác hơn, thú vị hơn về mọi vấn đề và tìm thấy những giải pháp mang tính đột phá. Sự sáng tạo luôn đòi hỏi người thực thi phải có can đảm để buông tay khỏi những điều chắc chắn, bước ra khỏi giới hạn an toàn và những khuôn khổ của định kiến. Bạn không thể mong muốn một kết quả mới khi vẫn làm theo cách làm cũ, hãy làm khác đi, tiếp thu một thứ mới và rèn luyện nó. Từ Anh ngữ Oxford, chúng tôi tin rằng việc phát triển kỹ năng tư duy phản biện và sáng tạo thông qua các phương pháp học tập tiên tiến cũng sẽ góp phần nuôi dưỡng tư duy ngoại biên trong mỗi cá nhân.