Dạng bài mô tả quy trình (hay còn gọi là Process/Diagram) trong IELTS Writing Task 1 thường là một thách thức lớn đối với nhiều thí sinh. Nó đòi hỏi khả năng phân tích sơ đồ, sắp xếp thông tin logic và sử dụng ngôn ngữ miêu tả chính xác, tuần tự. Bài viết này của Anh ngữ Oxford sẽ đi sâu vào những đặc điểm nổi bật, cung cấp các chiến lược tiếp cận cùng cấu trúc từ vựng và ngữ pháp thiết yếu để bạn chinh phục thành công dạng bài Process này.
Phân loại các dạng biểu đồ quy trình trong IELTS Writing Task 1
Để làm tốt dạng bài Process IELTS Writing Task 1, việc đầu tiên là nhận diện đúng loại quy trình được yêu cầu. Có ba loại chính mà thí sinh thường gặp, mỗi loại có những đặc trưng riêng đòi hỏi cách tiếp cận phù hợp về từ vựng và cấu trúc miêu tả. Nắm rõ sự khác biệt giữa chúng sẽ giúp bạn định hình dàn ý và chọn lọc ngôn ngữ hiệu quả hơn cho bài viết của mình.
Quy trình sản xuất (Man-made Process)
Đây là loại biểu đồ quy trình IELTS mô tả các bước trong một quá trình sản xuất, chế tạo hoặc gia công một loại sản phẩm cụ thể. Các sơ đồ này thường trình bày chi tiết về nguyên liệu đầu vào, các giai đoạn xử lý, máy móc thiết bị sử dụng và sản phẩm đầu ra. Mặc dù các biểu đồ ít khi đề cập trực tiếp đến con người, thí sinh cần hiểu rằng đây là các quy trình do con người tạo ra và vận hành, nên cách diễn đạt cần mang tính khách quan và tập trung vào hành động của vật thể.
Quy trình hoạt động (Operation Process)
Loại biểu đồ quy trình này thường minh họa cấu trúc hoặc cách thức hoạt động của một hệ thống, một thiết bị hoặc một cỗ máy phức tạp. Thay vì mô tả quá trình sản xuất, nó tập trung vào việc giải thích cách các bộ phận tương tác với nhau để thực hiện một chức năng nhất định. Việc miêu tả dạng bài Process này đòi hỏi thí sinh phải hiểu rõ mối quan hệ chức năng giữa các thành phần và giải thích luồng hoạt động một cách mạch lạc.
Quy trình hoạt động của một hệ thống hoặc thiết bị trong IELTS Writing Task 1.
Quy trình tự nhiên (Natural Process)
Khác biệt hoàn toàn với hai dạng trên, các quy trình tự nhiên thường tập trung vào minh họa vòng đời của một loài động vật, thực vật hoặc các chu trình diễn ra trong tự nhiên như chu trình nước, chu trình carbon. Đặc điểm nổi bật của dạng bài Process này là không có sự can thiệp của con người. Ngôn ngữ miêu tả cần thể hiện sự tự nhiên, khách quan và thường sử dụng các thì hiện tại đơn cùng thể bị động để diễn tả các hiện tượng lặp lại.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Nâng Cao Kỹ Năng Miêu Tả Người Nổi Tiếng Trong IELTS Speaking
- Giải Chi Tiết Đề Minh Họa Tiếng Anh THPT Quốc Gia 2023
- Chứng minh thư nhân dân trong tiếng Anh: Cách gọi chuẩn
- Khám Phá Các Idiom Chủ Đề Work Trong IELTS Speaking
- Nắm Vững Dạng Bài Sentence Completion IELTS Listening Từ A Đến Z
Chiến lược tiếp cận hiệu quả dạng bài Process IELTS Writing Task 1
Để đạt điểm cao trong dạng bài Process IELTS Writing Task 1, việc đọc và phân tích đề bài một cách cẩn thận là vô cùng quan trọng. Trước khi bắt tay vào viết, thí sinh cần dành thời gian để xác định loại quy trình, số lượng bước, điểm bắt đầu và kết thúc, cũng như các yếu tố đặc biệt khác như đầu vào, đầu ra, các công cụ hay điều kiện cụ thể. Một chiến lược phân tích tốt sẽ giúp bạn lập dàn ý chặt chẽ và tránh bỏ sót thông tin quan trọng.
Các bước phân tích sơ đồ quy trình
Khi đối mặt với một biểu đồ quy trình IELTS, hãy bắt đầu bằng cách xác định rõ ràng điểm khởi đầu và điểm kết thúc của toàn bộ chu trình. Đếm tổng số giai đoạn để có cái nhìn tổng quan về độ dài và phức tạp của bài. Lưu ý các mũi tên chỉ hướng dòng chảy của quá trình, từ đó xác định được tính chất tuần hoàn (circular) hay tuyến tính (linear) của sơ đồ. Việc này là nền tảng để xây dựng một đoạn overview và các đoạn thân bài logic.
Xác định đầu vào, đầu ra và sản phẩm trung gian
Mỗi quy trình thường có nguyên liệu đầu vào, sản phẩm đầu ra và đôi khi là các sản phẩm hoặc trạng thái trung gian. Hãy gạch chân hoặc khoanh tròn các thành phần này trên sơ đồ. Ví dụ, trong một quy trình sản xuất, bạn cần biết nguyên liệu thô là gì và sản phẩm cuối cùng là gì. Trong quy trình tự nhiên, đó có thể là các giai đoạn phát triển của một sinh vật. Việc nhận diện rõ ràng các yếu tố này giúp bài viết của bạn trở nên mạch lạc và đầy đủ thông tin hơn.
Cách viết Overview cho bài mô tả quy trình
Đoạn văn khái quát (Overview) là một phần không thể thiếu và đóng vai trò quan trọng trong việc đạt điểm cao ở IELTS Writing Task 1. Chức năng của nó là tóm tắt những đặc điểm chính hoặc quan trọng nhất của quy trình, thay vì đi sâu vào chi tiết các bước. Một overview hiệu quả cần nêu bật được tính chất của quy trình (tuyến tính hay tuần hoàn), số lượng các giai đoạn và điểm bắt đầu, kết thúc của toàn bộ quá trình.
| Nhận xét | Cấu trúc | Ví dụ |
|---|---|---|
| Về dạng quy trình | Circular/ cyclical: Quy trình khép kín, có điểm đầu và điểm cuối nối tiếp nhau | Overall, the recycling of plastic containers is a circular process. |
| Linear: Quy trình tuyến tính, không lặp lại | Overall, this is a linear process. | |
| Bao gồm bao nhiêu bước | Involving / With + số bước (Bao gồm bao nhiêu bước) | Overall, this is a linear process with seven stages. |
| Điểm bắt đầu | Starting from/ Beginning with/ Commencing with (Bắt đầu từ) | Overall, this is a linear process with seven stages, commencing with the harvesting of the mature fruit from olive trees and ending with the packaging and sale of the finished product. |
| Điểm kết thúc | Finishing with/ Culminating with/ Ending at (Kết thúc bằng) | Overall, the production process concludes with the labeling and distribution of the packaged olive oil to various markets. |
Giải quyết sự phức tạp của biểu đồ quy trình
Dạng bài Process IELTS Writing Task 1 có thể trở nên khó khăn khi sơ đồ quá phức tạp, chứa nhiều chi tiết hoặc các thuật ngữ chuyên ngành không quen thuộc. Điều này thường khiến thí sinh mất bình tĩnh. Mỗi bước trong sơ đồ thường chỉ đi kèm với một hoặc hai từ/cụm từ, đôi khi là từ vựng chuyên môn mà không phải ai cũng hiểu cặn kẽ. Tuy nhiên, điều quan trọng là không nên quá sa đà vào việc giải thích từng thuật ngữ mà hãy tập trung vào việc mô tả hành động và kết quả.
Sơ đồ nhà máy thủy điện minh họa dạng bài Process phức tạp trong IELTS Writing Task 1.
Xử lý từ vựng chuyên ngành và không chuyên ngành
Khi đối mặt với biểu đồ quy trình IELTS chứa từ vựng khó, hãy giữ bình tĩnh và tập trung vào yếu tố hình ảnh để nắm được bản chất của quy trình. Thí sinh nên xác định dạng từ (danh/động/tính từ) được sử dụng để miêu tả các bước, sau đó tìm cách áp dụng chúng vào câu văn sao cho đúng ngữ pháp, thay vì cố gắng giải nghĩa sâu xa. Bài thi đôi khi có các thuật ngữ mà việc miêu tả chính xác bằng tiếng Việt cũng là một thử thách, vì vậy đừng lãng phí thời gian nếu không quá cần thiết.
Thay vì tìm kiếm từ vựng lạ và chuyên ngành, thí sinh nên tận dụng tối đa những từ vựng đơn giản, phổ biến nhưng vẫn chính xác mà mình đã biết. Điều này không chỉ giúp bài viết dễ hiểu hơn mà còn tránh được lỗi dùng sai từ. Ví dụ, thay vì sử dụng “generate” (tạo ra), bạn có thể dùng “create” hoặc “produce”. Tương tự, “mount” có thể được thay bằng “place”, “put” hoặc “fix”. Việc này giúp duy trì sự trôi chảy và mạch lạc của câu văn.
| Từ vựng khó | Từ vựng đơn giản | Ví dụ |
|---|---|---|
| generate (tạo ra) | create / produce (tạo ra) | The process of generating electricity (Quá trình tạo ra điện) → the process of producing electricity (Quá trình sản xuất điện). |
| mount (lắp đặt) | place / put / fix (đặt / sửa) | The camera is mounted above the front door (Máy ảnh được lắp đặt phía trên cửa trước) → The camera is fixed above the front door (Máy ảnh được đặt ở phía trên cửa trước). |
| apply (áp dụng) | create / put (tạo ra / đặt) | This machine applies pressure to olives (Máy này tạo áp lực lên quả ôliu) → This machine puts pressure on olives (Máy này đặt áp lực lên quả ôliu). |
| approach (tiếp cận) | come in (đến gần) | The storm is approaching (Cơn bão đang tiếp cận) → The storm is coming in (Cơn bão đang đến gần). |
| suck (hút) | pull (kéo) | Waste water is sucked back into the pipe (Nước thải bị hút lại vào ống) → Water is pulled back into the pipe (Nước bị kéo lại vào ống). |
Ngữ pháp trọng tâm cho bài mô tả quy trình
Một yếu tố cốt lõi để đạt điểm cao trong dạng bài Process IELTS Writing Task 1 là việc sử dụng ngữ pháp chính xác và đa dạng. Trong đó, thể bị động (Passive Voice) đóng vai trò cực kỳ quan trọng vì hầu hết các quy trình đều tập trung vào hành động xảy ra với vật thể chứ không phải ai là người thực hiện hành động đó. Việc sử dụng linh hoạt các cấu trúc ngữ pháp khác nhau cũng sẽ giúp bài viết của bạn trở nên tự nhiên và chuyên nghiệp hơn.
Tận dụng hiệu quả thể bị động (Passive Voice)
Khi miêu tả quy trình sản xuất hoặc hoạt động, chủ thể thực hiện hành động thường không được biết đến hoặc không quan trọng bằng chính hành động và đối tượng bị tác động. Do đó, việc sử dụng thể bị động là bắt buộc. Ví dụ, thay vì nói “Workers collect sugar canes”, bạn nên nói “Sugar canes are collected“. Điều này giúp bài viết khách quan và phù hợp với tính chất của dạng bài Task 1 Process. Thể bị động cũng thường được dùng với thì hiện tại đơn, phù hợp để miêu tả các sự thật hoặc quy trình lặp đi lặp lại.
Tính tuần tự và liên kết các bước
Về bản chất, dạng bài Process là một chuỗi các hành động tuần tự, có sự sắp xếp trước/sau giữa các bước. Vì vậy, thí sinh nên sử dụng hiệu quả các từ/cụm từ nối để thể hiện thứ tự thời gian, thay vì chỉ liệt kê các bước một cách rời rạc. Việc này giúp bài viết có tính mạch lạc (coherence and cohesion) cao hơn. Thường thì bài viết sẽ được chia làm hai đoạn thân bài (body paragraph) để miêu tả chi tiết các bước, thường là nửa đầu và nửa cuối của quy trình.
| Dạng quy trình | Đặc điểm | Cách chia đoạn thân bài |
|---|---|---|
| Linear | Là một quy trình tuyến tính, điểm đầu và điểm cuối không gặp nhau | Dựa vào cách đánh số để chia đôi quá trình thành 2 giai đoạn; Nếu không có đánh số, thí sinh có thể chọn bước có thay đổi rõ rệt nhất làm điểm chia đoạn |
| Circular | Là một quy trình khép kín, trong đó quá trình bắt đầu lại sau khi điểm cuối kết thúc | Dựa vào cách đánh số để xác định trình tự các đoạn |
Các bước trong quy trình cũng nên được liên kết với nhau bằng các cách diễn đạt giúp thể hiện tính tuần tự (trước sau) của chúng. Dưới đây là một số cấu trúc hữu ích mà thí sinh có thể tham khảo cho bài viết của mình:
Miêu tả điểm bắt đầu
| Cấu trúc câu | Ví dụ |
|---|---|
| The initial stage involves + Danh động từ/Danh từ/ Cụm danh từ | The initial stage involves harvesting ripe red pods from cacao trees . |
| At the beginning of the process/ At the outset | At the beginning of the process, sugar canes between 12 to 18 months old are collected. |
| Firstly/ Initially + Mệnh đề | Initially, the sheep are sheared to collect wool. |
Miêu tả trình tự thời gian (Time sequencing)
| Cấu trúc | Ví dụ |
|---|---|
| Before/ After (trước khi, sau khi) Lưu ý: đứng sau before/after có thể là danh từ hoặc một mệnh đề | Before reaching the final stage, the leather is processed again. |
| Once (một khi) | Once the bottles are collected, they are washed. |
| To be followed by (được theo sau bởi) Following this (theo sau bước này) | The cleaning process is followed by the cutting stage. Following this, the bottles are transported to a recycling plant. |
| Afterward/ Subsequently (sau đó) | Subsequently, the garbage is brought to the landfill. |
Miêu tả điểm kết thúc
| Cấu trúc | Ví dụ |
|---|---|
| Finally/ Last/ Lastly | Lastly, the sugar cane trees are harvested by hand. |
Bên cạnh cấu trúc trên, với các biểu đồ quy trình theo dạng circular (tuần hoàn), thí sinh có thể bổ sung thêm câu sau vào bước cuối cùng để bài viết được hoàn thiện hơn: “This is where the cycle ends, and another one begins” (Đây là nơi chu trình kết thúc, và một chu trình mới bắt đầu).
Mô tả tính chất và độ chính xác của đối tượng
Để bài viết thêm phần sinh động và thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về đề bài, thí sinh có thể bổ sung các tính từ bổ nghĩa cho tính chất và số lượng của các đối tượng được nhắc đến trong quy trình. Đây là cách hiệu quả để thể hiện vốn từ vựng và khả năng miêu tả chi tiết, đồng thời lồng ghép khéo léo các từ khóa liên quan đến chủ đề của biểu đồ quy trình.
Tối ưu hóa từ vựng mô tả quy trình
Trong dạng bài Process IELTS Writing Task 1, việc lựa chọn động từ và tính từ phù hợp là chìa khóa. Thay vì chỉ sử dụng các động từ chung chung, hãy cố gắng dùng những từ mang tính mô tả cao hơn cho từng giai đoạn của quy trình. Ví dụ, trong một quy trình sản xuất, bạn có thể dùng “harvest” (thu hoạch), “crush” (nghiền), “purify” (tinh chế), “package” (đóng gói). Đối với các đối tượng, thay vì chỉ nói “cacao, pods” hay “beans”, hãy đề cập thêm các tính từ để mô tả tính chất của đối tượng như: ripe (chín), white (màu trắng), molten (nóng chảy) hay crystalline (kết tinh).
Quy trình sản xuất da với các bước và thành phần chi tiết trong bài thi IELTS Writing.
Đảm bảo sự chính xác trong mô tả dữ liệu
Bên cạnh việc sử dụng các từ bổ nghĩa, thí sinh cũng cần lưu ý đến đơn vị của các đối tượng được nhắc đến trong biểu đồ quy trình. Ví dụ, hạt cacao được rang ở bao nhiêu độ C? Các đơn vị này cũng có thể được viết tắt trong bài văn (ví dụ như ‘g’ thay cho ‘gram’, ‘ml’ thay cho ‘milimeter’). Việc diễn giải chính xác các thông số này giúp bài viết của bạn đạt tiêu chí về độ chính xác dữ liệu.
| Thông tin | Mẫu câu miêu tả | Ví dụ |
|---|---|---|
| Khối lượng | – [Tên bước] involves adding [khối lượng] of [nguyên liệu] to [hỗn hợp]. – [Khối lượng] of [nguyên liệu] is added to [hỗn hợp]. | – The first stage involves adding 10 grams of flour to the dough. – 10 grams of flour are added to the dough. |
| Nhiệt độ | – The temperature rises to [nhiệt độ] degrees Celsius. – [Chủ ngữ] [Động từ] at [nhiệt độ] degree Celcius. (Lưu ý: Ở Mỹ, đơn vị đo nhiệt độ cũng có thể là °F , hay còn gọi là độ Farenheight) | – Once cacao beans enter the oven, the temperature rises to between 120 and 150 degrees Celcius. – Processed cacao beans are roasted at between 120 and 150 degrees Celcius. |
Với các dữ liệu cần được giải thích thêm, như thành phần của hỗn hợp, thí sinh có thể sử dụng mệnh đề quan hệ với “which” để bổ sung thông tin cho đối tượng trong câu. Ví dụ: “Leather is soaked in a liquid which consists of water and vegetable matter.”
Những lỗi thường gặp và cách tránh khi viết bài Process
Mặc dù dạng bài Process IELTS Writing Task 1 có cấu trúc khá rõ ràng, nhiều thí sinh vẫn mắc phải những lỗi cơ bản làm ảnh hưởng đến điểm số. Việc nhận diện và chủ động tránh những lỗi này sẽ giúp bạn tối ưu hóa hiệu quả bài viết và đạt được mục tiêu mong muốn trong phần thi Writing Task 1.
Sai lầm trong việc phân chia đoạn và thiếu liên kết
Một lỗi phổ biến là việc liệt kê các bước một cách khô khan, không có sự liên kết giữa các câu hoặc giữa các đoạn. Thí sinh thường không sử dụng đủ các từ nối hoặc không phân chia đoạn thân bài một cách hợp lý. Để khắc phục, hãy đảm bảo mỗi đoạn văn miêu tả một nhóm các bước có liên quan, và luôn sử dụng các liên từ thời gian hoặc cấu trúc nối câu để tạo sự trôi chảy cho bài viết. Tránh việc trình bày mỗi câu là một bước mới mà không có sự chuyển tiếp.
Lạm dụng từ vựng phức tạp và sai ngữ pháp
Nhiều thí sinh cố gắng sử dụng từ vựng “khủng” hoặc các cấu trúc ngữ pháp phức tạp mà mình chưa thực sự nắm vững, dẫn đến lỗi sai và làm giảm tính chính xác của bài viết. Trong bài thi IELTS Writing Task 1, sự rõ ràng, chính xác và tính mạch lạc quan trọng hơn việc phô diễn từ vựng không tự nhiên. Hãy tập trung vào việc sử dụng từ vựng đơn giản, chính xác và ngữ pháp cơ bản một cách thành thạo, đặc biệt là thể bị động và thì hiện tại đơn, đây là những yếu tố then chốt cho dạng bài Process.
Các thiết bị, vật liệu được sử dụng trong quy trình
Đối với các thiết bị thường xuất hiện trong dạng câu hỏi Man-made process, đề bài thường sẽ không đưa ra chú thích cụ thể. Tuy nhiên, việc nắm vững một số từ vựng cơ bản về công cụ và vật liệu là vô cùng hữu ích. Điều này giúp thí sinh không bị bỡ ngỡ và có thể miêu tả các bước một cách tự tin, chính xác hơn. Việc học thuộc các từ và cụm từ này sẽ giúp bạn linh hoạt hơn trong phòng thi.
| Công cụ | Tên gọi |
|---|---|
| Nhà máy sản xuất | Plant |
| Dây chuyền sản xuất | Conveyor belt |
| Chuỗi cung ứng | Supply chain |
| Xe tải chở hàng hóa | Lorry, truck |
| Thành phẩm | Resulting + danh từ (VD: the resulting mixture) |
| Máy ép | Compressor, press, shaper |
| Máy nghiền | Crusher |
| Khuôn | Mold |
| Hộp đựng | Container |
FAQs về Dạng Bài Process IELTS Writing Task 1
1. Dạng bài Process IELTS Writing Task 1 có khó không?
Dạng bài Process được đánh giá là khá thử thách vì yêu cầu thí sinh miêu tả một chuỗi các sự kiện tuần tự một cách rõ ràng và chính xác. Tuy nhiên, với việc nắm vững cấu trúc, từ vựng và ngữ pháp phù hợp, bạn hoàn toàn có thể chinh phục nó.
2. Tôi có cần sử dụng Passive Voice (thể bị động) cho dạng bài Process không?
Có, thể bị động là cấu trúc ngữ pháp cực kỳ quan trọng và cần thiết cho dạng bài Process, đặc biệt là các quy trình sản xuất (man-made process) nơi người thực hiện hành động thường không được nêu rõ hoặc không quan trọng bằng bản thân hành động.
3. Làm thế nào để mở rộng từ vựng cho bài Process?
Bạn nên tập trung vào các từ vựng chỉ trình tự thời gian (firstly, next, then, finally), các động từ miêu tả hành động trong quy trình (collect, transport, process, separate, purify), và các tính từ miêu tả tính chất của đối tượng (ripe, molten, liquid).
4. Nên viết đoạn Overview như thế nào cho hiệu quả?
Đoạn Overview cần tóm tắt các đặc điểm chính của quy trình: số lượng các bước, điểm bắt đầu và kết thúc, và tính chất của quy trình (tuyến tính hay tuần hoàn). Không nên đi vào chi tiết từng bước ở đoạn này.
5. Có cần giải thích chi tiết các thuật ngữ chuyên ngành trong sơ đồ không?
Không nhất thiết. Trừ khi thuật ngữ đó cực kỳ quan trọng để hiểu được bước đi, bạn nên tập trung vào việc mô tả hành động xảy ra chứ không phải giải thích từ vựng chuyên ngành. Sử dụng từ đồng nghĩa đơn giản hơn nếu có thể.
6. Tôi có thể sử dụng các từ nối nào để thể hiện tính tuần tự?
Các từ nối phổ biến bao gồm: Firstly, Secondly, Next, Then, After this, Following this, Subsequently, Meanwhile, Once, Finally, Lastly.
7. Bài viết Process cần bao nhiêu từ?
Tương tự các dạng IELTS Writing Task 1 khác, bạn cần viết tối thiểu 150 từ. Tuy nhiên, để có đủ không gian miêu tả chi tiết và đạt điểm cao, khuyến nghị nên viết khoảng 170-200 từ.
8. Có cần thiết phải miêu tả tất cả các chi tiết trong sơ đồ không?
Bạn cần miêu tả tất cả các bước chính của quy trình. Tuy nhiên, không phải mọi chi tiết nhỏ nhất đều cần được đề cập nếu nó không ảnh hưởng đến sự hiểu biết tổng thể của quy trình. Tập trung vào các thông tin quan trọng và liên quan.
9. Cách phân chia đoạn thân bài cho dạng Linear Process và Circular Process có khác nhau không?
Có. Với Linear Process, bạn thường chia đôi số bước để viết thành 2 đoạn thân bài. Với Circular Process, bạn có thể chia theo các giai đoạn lớn hoặc một số bước cụ thể tạo thành một phần của chu trình, đảm bảo mô tả trọn vẹn một vòng lặp.
10. Có được dùng ngôi thứ nhất (I, We) trong bài Process không?
Tuyệt đối không. Bài viết IELTS Writing Task 1 cần mang tính học thuật và khách quan. Bạn nên sử dụng ngôi thứ ba và thể bị động để miêu tả các quy trình.
Việc nắm vững các đặc điểm, cấu trúc và từ vựng phù hợp là chìa khóa để đạt điểm cao trong dạng bài Process IELTS Writing Task 1. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện và những công cụ cần thiết để tự tin chinh phục phần thi này. Hãy luyện tập thường xuyên để biến những kiến thức này thành kỹ năng phản xạ tự nhiên. Anh ngữ Oxford chúc bạn học tập hiệu quả và đạt được kết quả như mong muốn!