Trong kỳ thi IELTS Listening, dạng bài Map labelling (hoặc Plan labelling) thường được xem là một thử thách đáng kể đối với nhiều thí sinh. Đây không chỉ đơn thuần là việc nghe hiểu thông tin mà còn đòi hỏi khả năng định hướng không gian và hình dung một cách chính xác. Bài viết này của Anh ngữ Oxford sẽ cung cấp những chiến lược chi tiết và các lưu ý quan trọng để bạn có thể chinh phục dạng bài này một cách tự tin nhất, nâng cao band điểm Listening của mình.
Hiểu Rõ Dạng Bài Map Labelling IELTS Listening
Dạng bài Map labelling IELTS Listening yêu cầu thí sinh xác định vị trí của các địa điểm cụ thể trên một bản đồ hoặc sơ đồ (plan) dựa trên thông tin được nghe từ bài ghi âm. Bạn sẽ được cung cấp một bản đồ với các vị trí được đánh dấu bằng chữ cái (A, B, C…) và một danh sách các địa điểm cần điền vào các vị trí đó. Bài nghe thường là một đoạn độc thoại hoặc hội thoại hướng dẫn đường đi, mô tả vị trí của các đối tượng.
Thông thường, bản đồ có thể là bản vẽ của một khu vực ngoài trời như công viên, khuôn viên trường học, sở thú, hoặc sơ đồ nội thất của một tòa nhà như bảo tàng, thư viện. Độ khó của dạng bài này nằm ở việc người nói thường sử dụng nhiều từ vựng và cụm từ chỉ phương hướng, vị trí, đòi hỏi thí sinh phải kết hợp giữa khả năng nghe nhanh và kỹ năng hình dung không gian một cách linh hoạt. Đây là một trong những dạng bài kiểm tra toàn diện khả năng ngôn ngữ ứng dụng thực tế của thí sinh.
Bản đồ ví dụ minh họa cấu trúc đề thi dạng Map labelling trong IELTS Listening
Tầm Quan Trọng Của Kỹ Năng Định Hướng Không Gian
Kỹ năng định hướng không gian là yếu tố cốt lõi để thành công trong dạng bài Map labelling IELTS Listening. Không chỉ đơn thuần là nghe được các từ khóa, thí sinh cần phải xây dựng được một hình ảnh trực quan về bản đồ trong đầu và theo dõi dòng chảy thông tin như một cuộc hành trình thực sự. Khả năng này giúp bạn không bị lạc lối khi người nói thay đổi hướng hoặc đề cập đến các điểm mốc mới.
Trong bối cảnh bài thi, việc nắm bắt các mối quan hệ không gian giữa các đối tượng – như “bên cạnh”, “đối diện”, “phía trên”, “phía dưới” – là cực kỳ quan trọng. Hơn nữa, việc xác định đúng điểm bắt đầu và các điểm mốc quan trọng trên bản đồ sẽ tạo ra một “lộ trình” tinh thần vững chắc, giúp bạn dự đoán và theo dõi thông tin một cách có hệ thống. Thực hành định hướng với các bản đồ thực tế hoặc mô phỏng có thể cải thiện đáng kể kỹ năng này.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Chìa Khóa Nắm Vững Topic Keys IELTS Speaking
- Tổng Hợp Các Thì Quá Khứ Trong Tiếng Anh: Kiến Thức Toàn Diện
- Cấu Trúc Hope: Hướng Dẫn Sử Dụng Chuẩn Ngữ Pháp Anh Ngữ
- Hướng Dẫn Cải Thiện Listening IELTS với Listen Carefully
- Khám Phá Lễ Hội Halloween: Từ Nguồn Gốc Đến Các Hoạt Động Đặc Sắc
Chiến Lược Phân Tích Đề Bài Hiệu Quả
Thời gian chuẩn bị trước khi bài nghe bắt đầu là vô cùng quý giá cho dạng bài Map labelling IELTS Listening. Việc phân tích đề bài một cách cẩn thận sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan và chuẩn bị tinh thần tốt nhất.
Trước tiên, hãy xác định loại bản đồ: đó là bản đồ ngoài trời hay sơ đồ trong nhà? Bản đồ ngoài trời thường có nhiều đường cong, lối đi phức tạp hơn, trong khi sơ đồ trong nhà thường vuông vức và dễ hình dung hơn. Tiếp theo, luôn tìm kiếm và xác định điểm bắt đầu (starting point) của cuộc hành trình hoặc mô tả. Đây là neo đầu tiên để bạn bám vào. Nếu bản đồ không có la bàn, hãy tự vẽ một la bàn nhỏ (Đông – Tây – Nam – Bắc) để định vị. Ghi nhớ rằng “phía trái” hay “phía phải” sẽ thay đổi tùy thuộc vào hướng di chuyển của người nói.
Sau đó, lướt qua các tên địa điểm cần điền và các vị trí đã có sẵn trên bản đồ. Cố gắng hình dung mối liên hệ giữa chúng. Tìm kiếm các đặc điểm nổi bật hoặc dễ gây nhầm lẫn trên bản đồ, ví dụ như hai con đường song song gần nhau, hoặc hai địa điểm có hình dáng tương tự. Việc nhận diện các “bẫy” tiềm năng này ngay từ đầu sẽ giúp bạn cẩn trọng hơn khi nghe và tránh được những sai lầm đáng tiếc.
Nâng Cao Vốn Từ Vựng Chỉ Phương Hướng và Vị Trí
Để làm chủ dạng bài Map labelling IELTS Listening, việc nắm vững các từ vựng và cụm từ chỉ phương hướng và vị trí là điều kiện tiên quyết. Đây là “ngôn ngữ” mà người nói sẽ sử dụng để dẫn đường hoặc mô tả.
Từ Vựng Quan Trọng Chỉ Phương Hướng
Người nói có thể sử dụng các thuật ngữ về phương hướng cơ bản như north (phía bắc), south (phía nam), east (phía đông), west (phía tây). Đôi khi, họ sẽ dùng các kết hợp như north-east (đông bắc). Ngoài ra, các cụm từ chỉ vị trí tương đối là cực kỳ phổ biến:
- In front of / Behind: phía trước / đằng sau
- To the left of / On the left-hand side of: bên trái
- To the right of / On the right-hand side of: bên phải
- Opposite / Across from / Face: đối diện
- Between A and B: ở giữa A và B
- In the centre / In the middle: ở giữa bản đồ
- In the corner: trong góc (ví dụ: top-left corner – góc trên bên trái)
- Inside / Outside: bên trong / bên ngoài
- Surrounded by: được bao quanh bởi
- Above / Below: phía trên / phía dưới
- Next to / By: bên cạnh
Từ Vựng Chỉ Cách Di Chuyển và Địa Điểm
Các động từ chỉ hành động di chuyển cũng rất quan trọng:
- Turn left / Turn right: rẽ trái / rẽ phải (thường đi kèm với “take the first left/right” – rẽ ở lối rẽ đầu tiên bên trái/phải)
- Go straight ahead: đi thẳng
- Walk / Go past / Pass: đi qua / vượt qua
- Go around: đi quanh
- Reach: đến
- Enter: đi vào
Đối với các địa điểm cụ thể, bạn cần nhận diện các từ như:
- Main way / Road / Avenue / Lane: đường lớn
- Side path / Footpath: đường nhỏ / lối mòn
- Bridge: cầu
- Roundabout: bùng binh / vòng xuyến
- River / Pond / Lake: sông / ao / hồ
- Junction / T-junction / Intersection: ngã ba / ngã tư
- Bend: khúc cua, ngã rẽ
- Foyer / Hall / Lobby / Hallway: sảnh / hành lang
- Room / Door: phòng / cửa
- Building / Complex: tòa nhà / khu phức hợp
- Stair / Staircase / Ramp: cầu thang / đường dốc
- Lift / Elevator: thang máy
- Entrance / Gate: lối vào / cổng
Luyện tập thường xuyên với các bản đồ và cố gắng tự mô tả đường đi bằng tiếng Anh sẽ giúp bạn làm quen và phản xạ tốt hơn với các cụm từ này.
Nghe Chủ Động và Bắt Tín Hiệu
Trong khi làm dạng bài Map labelling IELTS Listening, việc nghe chủ động là chìa khóa để không bỏ lỡ thông tin. Thay vì chỉ chăm chú vào việc tìm từ khóa, hãy cố gắng theo dõi toàn bộ câu chuyện hoặc hướng dẫn. Người nói thường cung cấp các điểm mốc (landmarks) rõ ràng trước khi chỉ dẫn đến địa điểm cần tìm.
Ví dụ, họ có thể nói: “You’ll see a large stadium on your left. The football pitch is inside it.” Ở đây, “stadium” là điểm mốc, và “football pitch” là địa điểm cần tìm. Hãy sử dụng các điểm mốc này để định vị bản thân trên bản đồ. Đặc biệt chú ý đến các giới từ chỉ vị trí (in, on, at, next to, opposite, between) và các cụm từ chỉ hướng (turn left, go straight, pass).
Đôi khi, thông tin có thể được trình bày theo cấu trúc: Giới thiệu tên địa điểm → Vị trí tuyệt đối (nếu có) → Vị trí tương đối so với điểm đã biết. Việc kết nối các mảnh ghép thông tin này nhanh chóng sẽ giúp bạn xác định đúng vị trí.
Các Lỗi Thường Gặp và Cách Khắc Phục
Thí sinh thường mắc một số lỗi phổ biến khi xử lý dạng bài Map labelling IELTS Listening:
- Mất phương hướng: Không xác định đúng điểm bắt đầu hoặc nhầm lẫn giữa trái/phải, Đông/Tây. Khắc phục bằng cách luôn vẽ la bàn nếu chưa có và xác định rõ điểm khởi hành. Luyện tập phân biệt “turn left” với “on your left” (rẽ trái so với nằm bên tay trái bạn).
- Bỏ lỡ thông tin: Chỉ tập trung vào một vài từ khóa và bỏ qua các chỉ dẫn quan trọng khác. Hãy nghe toàn bộ câu, không chỉ từ riêng lẻ. Ghi chú nhanh các điểm mốc quan trọng.
- Bẫy đánh lạc hướng: Bài nghe thường đưa ra các thông tin gây nhiễu, ví dụ như mô tả một địa điểm gần với đáp án nhưng không phải là đáp án đúng. Ví dụ: “You will see building A on your right, but the place you’re looking for is just past building A, on the left.” Luôn chờ đến khi người nói kết thúc câu hoặc chuyển sang ý mới để xác nhận.
- Tốc độ nói nhanh: Người nói có thể đọc nhanh hoặc có giọng điệu khó nghe. Cách tốt nhất là luyện nghe thường xuyên với nhiều giọng điệu và tốc độ khác nhau để làm quen.
Việc nhận diện và khắc phục những lỗi này qua quá trình luyện tập sẽ cải thiện đáng kể kết quả của bạn.
Vận Dụng Thực Tế Qua Bài Tập
Để củng cố lý thuyết đã học, hãy cùng vận dụng vào một bài tập cụ thể. Hãy lắng nghe đoạn ghi âm sau và trả lời các câu hỏi từ 15-20 bằng cách điền chữ cái (A-I) tương ứng vào bản đồ.
Questions 15—20
Label the map below.
Write the correct letter, A—I, next to Questions 15—20.
Minster Park
Bản đồ luyện tập cho phần thi Map labelling trong IELTS Listening
15 statue of Diane Gosforth …………..
16 wooden sculptures …………..
17 playground …………..
18 maze …………..
19 tennis courts …………..
20 fitness area …………..
Đáp án:
- E
- C
- B
- A
- G
- D
Transcript:
WOMAN: I’m very pleased to welcome this evening’s guest speaker, Mark Logan, who’s going to tell us about the recent transformation of Minster Park. Over to you, Mark.
MARK:
Thank you. I’m sure you’re all familiar with Minster Park. It’s been a feature of the city for well over a century, and has been the responsibility of the city council for most of that time. What perhaps isn’t so well known is the origin of the park: unlike many public parks that started in private ownership, as the garden of a large house. for instance. Minster was some waste land, which people living nearby started planting with flowers in 1892. It was unclear who actually owned the land, and this wasn’t settled until 20 years later, when the council took possession of it.
You may have noticed the statue near one of the entrances. It’s of Diane Gosforth, who played a key role in the history of the park. Once the council had become the legal owner, it planned to sell the land for housing. Many local people wanted it to remain a place that everyone could go to, to enjoy the fresh air and natural environment — remember the park is in a densely populated residential area. Diane Gosforth was one of those people. and she organised petitions and demonstrations, which eventually made the council change its mind about the future of the land.
Soon after this the First World War broke out, in 1914, and most of the park was dug up and planted with vegetables, which were sold locally. At one stage the army considered taking it over for troop exercises and got as far as contacting the city council, then decided the park was too small to be of use. There were occasional public meetings during the war, in an area that had been retained as grass.
After the war, the park was turned back more or less to how it had been before 1914, and continued almost unchanged until recently. Plans for transforming it were drawn up at various times, most recently in 2013, though they were revised in 2015, before any work had started. The changes finally got going in 2016, and were finished on schedule last year.
OK, let me tell you about some of the changes that have been made — and some things that have been retained. If you look at this map, you’ll see the familiar outline of the park, with the river forming the northern boundary, and a gate in each of the other three walls. The statue of Diane Gosforth has been moved: it used to be close to the south gate, but it’s now immediately to the north of the lily pond, almost in the centre of the park, which makes it much more visible.
There’s a new area of wooden sculptures, which are on the river bank, where the path from the east gate makes a sharp bend.
There are two areas that are particularly intended for children. The playground has been enlarged and improved, and that’s between the river and the path that leads from the pond to the river.
Then there’s a new maze, a circular series of paths, separated by low hedges. That’s near the west gate — you go north from there towards the river and then turn left to reach it.
There have been tennis courts in the park for many years, and they’ve been doubled, from four to eight. They’re still in the south-west corner of the park, where there’s a right-angle bend in the path.
Something else I’d like to mention is the new fitness area. This is right next to the lily pond on the same side as the west gate.
Now, as you’re all gardeners, I’m sure you’ll like to hear about the plants that have been chosen for the park.
Ghi chú và mẹo hữu ích khi giải quyết dạng bài Map labelling IELTS Listening
Bảng Hướng Dẫn Kỹ Thuật Nghe Cụ Thể
Để tối ưu hóa hiệu quả khi nghe dạng bài Map labelling IELTS Listening, bạn có thể áp dụng các kỹ thuật sau:
Kỹ thuật | Mô tả chi tiết | Lợi ích |
---|---|---|
Pre-listening Scan | Dành 30-60 giây để quét toàn bộ bản đồ và danh sách câu hỏi. Xác định các điểm đã có sẵn (ví dụ: tên đường, sông, cửa ra vào), điểm khởi đầu (nếu có), và hướng của bản đồ (la bàn). Đọc lướt các lựa chọn A-I và các câu hỏi 15-20 để nắm bắt các địa điểm cần tìm. | Giúp định hình cấu trúc không gian, xác định các điểm mốc, và dự đoán thông tin có thể xuất hiện. |
Visualisation (Hình dung) | Trong quá trình nghe, cố gắng hình dung mình đang đi theo người nói trên bản đồ. Tưởng tượng các khúc cua, ngã rẽ, và các vật cản. Nếu người nói đề cập đến một con sông, hãy hình dung dòng chảy của nó. | Giúp tăng khả năng theo dõi thông tin, tạo kết nối trực quan giữa lời nói và bản đồ, tránh bị lạc hướng. |
Keyword Spotting & Contextualisation | Nghe các từ khóa chỉ địa điểm (library, cafe, shop) nhưng không dừng lại ở đó. Hãy chú ý đến các cụm từ chỉ vị trí và hướng đi liên quan đến chúng (next to, opposite, turn right at). Đôi khi, địa điểm có thể được mô tả bằng đặc điểm thay vì tên trực tiếp. | Giúp xác định chính xác vị trí, tránh bẫy từ khóa và hiểu được mối quan hệ không gian giữa các đối tượng. |
Anticipation (Dự đoán) | Sau khi nghe một chỉ dẫn, hãy nhanh chóng quét bản đồ để xem có những vị trí nào có thể là đáp án tiềm năng. Người nói có thể đưa ra các lựa chọn gần nhau để gây nhiễu, vì vậy hãy dự đoán và loại trừ. | Giúp bạn phản ứng nhanh hơn với thông tin, chủ động theo dõi cuộc hội thoại thay vì thụ động chờ đợi. |
Note-taking (Ghi chú nhanh) | Nếu cảm thấy khó theo dõi toàn bộ, hãy ghi chú nhanh các điểm mốc chính hoặc các chỉ dẫn quan trọng (ví dụ: “rẽ phải sau cây cầu”, “đối diện thư viện”) để dễ dàng định vị lại nếu bị mất dấu. | Hỗ trợ trí nhớ ngắn hạn, giúp bạn không bỏ lỡ thông tin quan trọng khi bài nghe liên tục. |
Elimination (Loại trừ) | Khi đã xác định được một đáp án, hãy gạch bỏ nó khỏi danh sách để tập trung vào các lựa chọn còn lại. Nếu có nhiều lựa chọn gần nhau, loại trừ các phương án sai sẽ giúp bạn thu hẹp phạm vi tìm kiếm. | Giúp quản lý thời gian hiệu quả hơn và tăng độ chính xác bằng cách giảm số lượng lựa chọn phải xem xét. |
Review (Kiểm tra lại) | Nếu còn thời gian cuối bài, hãy nhanh chóng kiểm tra lại các đáp án của mình. Đảm bảo rằng mỗi đáp án đều hợp lý với các chỉ dẫn đã nghe và không có sự mâu thuẫn về vị trí. | Phát hiện và sửa chữa những lỗi sai do bất cẩn hoặc nhầm lẫn trong quá trình nghe. |
Câu Hỏi Thường Gặp Về Dạng Bài Map Labelling IELTS Listening
1. Dạng bài Map labelling IELTS Listening thường xuất hiện ở phần nào trong bài thi?
Dạng bài này thường xuất hiện ở Section 2 hoặc Section 3 của bài thi IELTS Listening. Section 2 thường là một đoạn độc thoại về một địa điểm công cộng, còn Section 3 có thể là cuộc hội thoại giữa sinh viên hoặc giữa sinh viên và giáo sư về một dự án hoặc bản vẽ nào đó.
2. Làm thế nào để phân biệt “turn left” và “on your left”?
“Turn left” (rẽ trái) là một hành động chỉ sự thay đổi hướng di chuyển của bạn. Còn “on your left” (ở bên trái của bạn) là chỉ vị trí của một vật thể nằm ở phía bên trái bạn khi bạn đang di chuyển thẳng hoặc đứng yên. Luôn chú ý ngữ cảnh để xác định ý nghĩa chính xác.
3. Tôi nên làm gì nếu không thể tìm thấy điểm bắt đầu trên bản đồ?
Nếu không có điểm bắt đầu được đánh dấu rõ ràng, người nói thường sẽ đề cập đến một điểm mốc lớn hoặc một lối vào chính (main entrance) ngay từ đầu bài nghe. Hãy tập trung lắng nghe những thông tin này để xác định điểm xuất phát của mình.
4. Có cần vẽ la bàn trên bản đồ không?
Nếu bản đồ không có la bàn (hướng Đông, Tây, Nam, Bắc), việc tự vẽ một la bàn nhỏ ở góc là vô cùng hữu ích. Điều này giúp bạn dễ dàng theo dõi các chỉ dẫn liên quan đến phương hướng, đặc biệt khi bài nghe sử dụng nhiều thuật ngữ như “north”, “south-west”, v.v.
5. Làm thế nào để luyện tập hiệu quả dạng bài này?
Bạn nên luyện tập với các bài thi IELTS Listening mẫu có dạng Map labelling. Ngoài ra, hãy thử mô tả đường đi trong đời thực bằng tiếng Anh, tự vẽ bản đồ nhà mình hoặc khu vực lân cận và thực hành mô tả các địa điểm. Tăng cường vốn từ vựng về giới từ chỉ vị trí và các động từ di chuyển.
6. Tôi có nên tập trung vào từ khóa không?
Tập trung vào từ khóa là cần thiết nhưng chưa đủ. Bạn cần nghe hiểu toàn bộ ngữ cảnh và mối quan hệ giữa các từ khóa đó. Ví dụ, một địa điểm có thể được đề cập nhiều lần, nhưng chỉ một lần đi kèm với chỉ dẫn vị trí chính xác trên bản đồ.
7. Nếu tôi bỏ lỡ một đáp án thì sao?
Không hoảng sợ. Hãy nhanh chóng bỏ qua câu đó và tập trung vào thông tin tiếp theo. Đừng cố gắng nghĩ lại đáp án đã bỏ lỡ, điều đó có thể khiến bạn mất thêm các câu tiếp theo. Bạn có thể quay lại đoán sau nếu còn thời gian.
8. Bản đồ trong IELTS Listening có giống nhau không?
Không, mỗi bản đồ sẽ có cấu trúc và các điểm mốc khác nhau. Có thể là bản đồ ngoài trời (công viên, khu du lịch) hoặc sơ đồ trong nhà (thư viện, bảo tàng). Mặc dù cấu trúc khác nhau, nguyên tắc và các loại từ vựng chỉ hướng vẫn tương tự.
9. Thời gian giữa các câu hỏi có đủ để xác định vị trí không?
Thời gian nghỉ giữa các câu hỏi thường khá ngắn. Đó là lý do tại sao kỹ năng quét bản đồ nhanh, hình dung và loại trừ là rất quan trọng. Bạn cần phải xử lý thông tin gần như ngay lập tức để không bị tụt lại phía sau.
10. Có mẹo nào để cải thiện khả năng hình dung bản đồ không?
Khi luyện tập, bạn có thể sử dụng bút chì để vẽ đường đi tạm thời trên bản đồ khi nghe. Dù không được phép làm điều này trong phòng thi thật, việc luyện tập này giúp phát triển kỹ năng hình dung và theo dõi lộ trình một cách tự nhiên.
Dạng bài Map labelling IELTS Listening đòi hỏi sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa kỹ năng nghe và khả năng định hướng không gian. Với việc chuẩn bị kỹ lưỡng về từ vựng, chiến lược phân tích đề bài và luyện tập thường xuyên, bạn hoàn toàn có thể cải thiện đáng kể hiệu suất của mình. Anh ngữ Oxford tin rằng những thông tin này sẽ là kim chỉ nam hữu ích giúp bạn tự tin chinh phục phần thi khó nhằn này.